Φελνίκος

Ως γνωστόν, όταν δεν έχει τι να κάνει ο διάβολος, παίζει τρίλιζα με τα παιδιά του. Για τους πολιτικούς και τους δημοσιολογούντες η τρίλιζα ήταν ανέκαθεν οι εκλογές.

Ήδη δειλά δειλά και σε ήχο πλάγιο άρχισαν να εμφανίζονται σενάρια πρόωρης προσφυγής στις κάλπες. Σενάρια που το επόμενο διάστημα θα ενταθούν, είτε γιατί θα αυξάνει η κοινωνική πίεση προς την κυβέρνηση είτε γιατί θα πλησιάζει η καταληκτική ημερομηνία της 3ης Απριλίου, οπότε και λήγει η προθεσμία διεξαγωγής εκλογών με λίστα και όχι με σταυρό προτίμησης.

Πόσο πιθανό είναι όμως να γίνουν εκλογές; Θα έλεγα ελάχιστα ή και καθόλου. Ακόμα και αν υπήρχαν άφρονες υπουργοί ή σύμβουλοι οίτινες θα εισηγούνταν στον πρωθυπουργό να αναβαπτιστεί στη λαϊκή βούληση, είναι σίγουρον ότι αυτός δεν θα τους άκουγε.

Ο Γ. Παπανδρέου με τη μέχρι τούδε συμπεριφορά του έχει αποδείξει ότι είναι υπεύθυνος πολιτικός και σε καμία περίπτωση δεν θα επέλεγε να παίξει την τύχη της χώρας στα ζάρια. Μια τέτοια κίνηση, η οποία τοποθετεί το κομματικό ή το προσωπικό συμφέρον υπεράνω του εθνικού, θα ήταν τυχοδιωκτική, αδιανόητη, άμα και ανόητη, ενώ δεν προσιδιάζει στον χαρακτήρα του πρωθυπουργού.

Παρά τα όποια δημοσκοπικά ευρήματα, εάν γίνονταν εκλογές, ο Γ. Παπανδρέου θα τις κέρδιζε. Το ΠΑΣΟΚ θα ερχόταν πρώτο κόμμα. Αυτό το γνωρίζoυν και ο ίδιος και οι αντίπαλοί του και οι δημοσκόποι, αλλά και οι πολίτες, οι οποίοι μπορεί να είναι οργισμένοι και αγανακτισμένοι από την περιοριστική πολιτική και τα επαχθή μέτρα, εντούτοις είναι πεπεισμένοι ότι στην παρούσα συγκυρία ο Γ. Παπανδρέου είναι ό,τι καλύτερο διαθέτει ο τόπος για να διαπραγματευθεί με τους εταίρους και τους δανειστές μας.

Το πρόβλημα της χώρας δεν είναι να γίνουν εκλογές για να καταγραφούν οι όποιες ανακατατάξεις έχουν υπάρξει στην Αριστερά και τη Δεξιά ή για να μετρηθεί το ποσοστό των απωλειών που έχει υποστεί το ΠΑΣΟΚ.

Το πρόβλημα της χώρας είναι να βγει από την κρίση, να υλοποιηθούν οι αλλαγές που έχουν νομοθετηθεί, να προωθηθούν οι μεταρρυθμίσεις που και το μνημόνιο επιβάλλει, αλλά και είναι αδήριτη ανάγκη να γίνουν, και βέβαια να κυβερνηθεί με στιβαρό και αποτελεσματικό τρόπο.

Εάν γίνουν εκλογές, το ΠΑΣΟΚ δεν θα πάρει 44% και πιθανότατα δεν θα προσεγγίσει το 40% που θα του έδινε μια σχετική αυτοδυναμία. Με ένα ποσοστό της τάξεως του 37%-39%, ακόμη και με τον νόμο Παυλόπουλου που δίνει επιπλέον μπόνους 10 έδρες στον πρώτο, για να εξασφαλίσει αυτοδυναμία το πρώτο κόμμα χρειάζεται να συντρέξουν αρκετές προϋποθέσεις.

Συμπέρασμα: Οι πρόωρες εκλογές το μόνο που θα καταφέρουν είναι να φέρουν τη χώρα σε κατάσταση ακυβερνησίας. Και, το κυριότερο, σπατάλη χρόνου με διερευνητικές εντολές, απόπειρες συνεργασίας, επαναληπτικές εκλογές, σε μια περίοδο που η κυβέρνηση και η χώρα πρέπει να τρέξουν με ρυθμό κατοστάρη.

Πρόωρες εκλογές για ευνόητους λόγους δεν επιθυμεί, παρά τα όσα λέγονται, και η αξιωματική αντιπολίτευση. Μέχρι πρότινος ο Αντ. Σαμαράς μπορεί να τις επιθυμούσε για να εδραιώσει, μέσω της λίστας, το αρχηγικό του imperium. Τώρα όμως, που βλέπει τις απειλές της Ντόρας Μπακογιάννη και του Γ. Καρατζαφέρη να ξεθωριάζουν, δεν θα ήθελε να διακινδυνεύσει μια ήττα από τον Γ. Παπανδρέου ή να αναλάβει, εφόσον έρθει η Ν.Δ. πρώτο κόμμα, να βγάλει αυτός τα κάστανα από τη φωτιά.

Εξάλλου, ο Αντ. Σαμαράς γνωρίζει ότι ο χρόνος κυλάει υπέρ του. Αν γίνουν τώρα εκλογές και ανακύψει πολιτικό πρόβλημα διακυβέρνησης, οι εξελίξεις που θα σημειωθούν δεν τον ευνοούν να αναλάβει την πρωθυπουργία. Αντίθετα, το σκηνικό των πιέσεων, των αποσχίσεων και των διασπάσεων που θα στηθεί θα τον φέρει, όπως και τον Γ. Παπανδρέου, σε μειονεκτική θέση και σίγουρα όχι σε πρώτο ρόλο.

Όσοι λοιπόν ομιλούν -σήμερα δειλά και το επόμενο διάστημα με στεντόρεια φωνή- για πρόωρες εκλογές το κάνουν είτε για να στερήσουν από τον Γ. Παπανδρέου την ισχυρή αυτοδυναμία -ή ακόμη και για να τον εξαναγκάσουν να φύγει- είτε για να υπάρξουν συνεργατικά κυβερνητικά σχήματα, τα οποία όμως πρωτίστως θα εξυπηρετούν ιδιοτελή και αλλότρια συμφέροντα.

Υπάρχουν και μια σειρά άλλοι λόγοι που συνηγορούν υπέρ της άποψης ότι δεν πρόκειται να γίνουν εκλογές, και μάλιστα μέχρι την 3η Απριλίου.

Πρώτον, όταν οι εκλογές διεξάγονται με λίστα και όχι με σταυρό προτίμησης, ευνοούνται τα κόμματα της αντιπολίτευσης και όχι αυτό που βρίσκεται στην κυβέρνηση.

Δεύτερον, εάν ο Γ. Παπανδρέου προκηρύξει πρόωρες εκλογές, είναι σαν να αναιρεί την πρόσφατη νίκη του κόμματός του στις περιφερειακές εκλογές.

Τρίτον, οι πρόωρες εκλογές θα πρέπει να έχουν ένα ισχυρό διακύβευμα. Ποιο θα είναι αυτό; Δεν μπορώ να κυβερνήσω εξαιτίας της κοινωνικής δυσαρέσκειας ή επειδή η Kοινοβουλευτική μου Oμάδα γκρινιάζει; Αστεία πράγματα.
Μια κυβέρνηση δεν αναλαμβάνει να διαχειριστεί δύσκολες υποθέσεις για να περνά ανέμελα τις μέρες της.
Αν είναι έτσι, να αναλάβει πρωθυπουργός η μάνα μου και υπουργοί οι φίλοι μου για να την περνάμε κοτσάνι.

Σε κάθε περίπτωση, πάντως, ακόμα και αν υπάρξει ένταση της κοινωνικής δυσαρέσκειας, ο Γ. Παπανδρέου οφείλει να την τιθασεύσει και να μην προβάλει ως εκλογικό διακύβευμα την ικανότητα διακυβέρνησης. Εξελέγη για να μη βουλιάξει η χώρα. Μέχρι τώρα έχει καταφέρει να μην πτωχεύσει. Θα ήταν έγκλημα αίφνης να υποστείλει τη σημαία της προσπάθειας και να καταφύγει στην εύκολη λύση.

Εάν το επόμενο τρίμηνο γίνουν εκλογές, η χώρα θα «πέσει». Ούτε την τέταρτη δόση θα πάρουμε, οπότε θα οδηγηθούμε σε αναγκαστική χρεοκοπία. Ούτε ο ίδιος και το κόμμα του θα διασωθούν. Το πιο πιθανό είναι να υπάρξει πολιτική ανωμαλία με καταστροφικά αποτελέσματα.

Βεβαίως, ο Γ. Παπανδρέου δεν μπορεί να κυβερνά με τον φόβο ότι μετά το 18μηνο -οπότε και λήγει η προθεσμία εκλογής με λίστα- θ’ ανοίξουν τα στόματα των βουλευτών και οι δυσαρεστημένοι θα αρχίσουν να διαφωνούν ανοιχτά και δημόσια.

Όμως η διακυβέρνηση δεν γίνεται με υποθέσεις. Εάν και όταν παρατηρηθούν τέτοια φαινόμενα, θα πρέπει να αντιμετωπιστούν. Τότε. Όχι τώρα. Και να τα αντιμετωπίσει με αποφασιστικότητα. Αν κάποιοι θέλουν να τον ρίξουν, ας αναλάβουν το κόστος να το κάνουν. Εάν κάποιοι θελήσουν να τον ανατρέψουν και να εγκληματήσουν εις βάρος της χώρας και της προσπάθειας που γίνεται για να διασωθεί, ας τους βαφτίσει «αποστάτες» και ας πάει σε εκλογές.

Τότε ναι, θα νομιμοποιείται να το κάνει και πρέπει να το κάνει και μάλλον σε καλό θα του βγει, αφού μπορεί στις έκτακτες εκλογές που θα γίνουν να βγει ενισχυμένος. Η μόνη λοιπόν περίπτωση να γίνουν εκλογές είναι εάν -κάτι που μοιάζει απίθανο- ανατραπεί η νόμιμα εκλεγμένη κυβέρνηση.

Ας σταματήσουν, λοιπόν, οι σπερμολογίες, τα σενάρια και οι δήθεν πληροφορίες. Εάν εκπορεύονται από κυβερνητικά χείλη, είναι ανόητοι ή κακοπροαίρετοι αυτοί που τα διαδίδουν. Μόνον κακό κάνει στην κυβέρνηση η εκλογολογία, αφού ενσπείρει τη σύγχυση, δημιουργεί ψυχολογία φυγής και λειτουργεί διαλυτικά. Η κυβέρνηση έχει ορίζοντα τουλάχιστον μέχρι τον Ιούνιο του 2013 για να παραγάγει τα αποτελέσματα που θα πιστοποιούν την έξοδο από το τούνελ της κρίσης.

Εξάλλου, στο τρίμηνο που οι εκλογολογούντες τοποθετούν τις πρόωρες εκλογές πρέπει να παραχθεί, όπως έχει ανακοινωθεί, ένας όγκος νομοθετικού έργου που σε άλλες περιόδους θα χρειαζόταν μια τετραετία.

Και, βέβαια, θα είναι ένα «κολασμένο» τρίμηνο, αφού η Ευρώπη θα πρέπει να αποφασίσει για το μέλλον της. Τι θα κάνει με τον ευρωπαϊκό μηχανισμό διάσωσης, με τα ευρωομόλογα, με τις πιέσεις των αγορών που έπειτα από λίγο θα επιτεθούν εκ νέου με λύσσα στις περιφερειακές χώρες της Ευρωζώνης, ενώ εμείς πρέπει να δούμε τι θα κάνουμε με την τέταρτη δόση του δανείου, με την επιμήκυνση του χρόνου αποπληρωμής, με τις εκδόσεις εντόκων γραμματίων, με τις αυξήσεις κεφαλαίου των τραπεζών, με τις πιθανολογούμενες νέες υποβαθμίσεις από οίκους αξιολόγησης, με τα κλειστά επαγγέλματα, με το φορολογικό νομοσχέδιο, με τις μεταφορές, την ενέργεια, την ανάπτυξη, το νέο μισθολόγιο των δημοσίων υπαλλήλων, την παιδεία.

Η κυβέρνηση έχει τόσα πολλά να κάνει και το μόνο που δεν πρέπει να την απασχολεί είναι οι εκλογές. Εκλογές μπορεί να θέλει η αντιπολίτευση, για να δει ποιος είναι ο νέος πολιτικός συσχετισμός δυνάμεων. Εκλογές μπορεί να θέλουν ορισμένοι νεόκοποι και νεοφώτιστοι «εγγυητές» και «σωτήρες». Εκλογές μπορεί να θέλουν ορισμένοι βουλευτές και κάποια στελέχη του ΠΑΣΟΚ, γιατί ίσως δεν μπορούν να αντέξουν την κοινωνική πίεση. Εκλογές μπορεί να θέλουν ορισμένοι ράθυμοι ή φοβισμένοι υπουργοί, που προτιμούν να τυρβάζουν περί άλλα, παρά να σηκώσουν τον σταυρό του μαρτυρίου.

Εκλογές, όμως, δεν θέλουν οι νουνεχείς πολίτες και δεν τις χρειάζεται η χώρα. Και -το βασικότερο- δεν τις θέλει ο πρωθυπουργός, που σε τελική ανάλυση είναι και αυτός που θα αποφασίσει. Και δεν τις θέλει, γιατί ξέρει ότι τα δύσκολα, παρά τα όσα λέγονται, είναι πίσω.

Εφεξής, εκτός από ένα-δύο δύσκολα προβλήματα, η ατζέντα των θεμάτων που ανοίγει αφορά το κράτος, ορισμένες συντεχνίες και θεσμικές αλλαγές που δεν θίγουν μισθούς και συντάξεις.

Τα επόμενα δύο χρόνια τα πράγματα για την κυβέρνηση του Γ. Παπανδρέου μπορεί να είναι πιο εύκολα. Μεγάλα έργα, αναπλάσεις πόλεων, αναπτυξιακές πρωτοβουλίες, αξιοποίηση περιουσίας του Δημοσίου συνιστούν μια πιο δημοφιλή ατζέντα, ενώ θα αρχίσουν να αποδίδουν και τα μέτρα που λαμβάνονται.

Εάν μάλιστα καμφθεί και η αδιαλλαξία των Γερμανών και ηρεμήσουν τα πράγματα στην Ευρωζώνη και τις αγορές, τότε η χώρα μπορεί να αναστηθεί...