Φελνίκος

Mάλλον πρέπει να μετάνιωσε ο Θόδ. Ρουσόπουλος, που προσπάθησε να αντιπαραθέσει τη δική του καταγωγή και διαδρομή με αυτήν του αρχηγού του ΠΑΣΟΚ.

Η αντίστιξη «εσείς γεννηθήκατε πολιτικά ισχυρός, ενώ εγώ είμαι γιος ταχυδρόμου», για να γίνει αποδεκτή, θα πρέπει -εκτός από τον Γ. Παπανδρέου- να περιλαμβάνει και τον Κ. Καραμανλή, αλλά και την Ντόρα Μπακογιάννη, που επίσης είναι «πορφυρογέννητοι». Η διεύρυνση του «κάδρου» υποθέτω, όμως, ότι δεν ήταν στις προθέσεις του Θόδ. Ρουσόπουλου. Επικοινωνιακά, λοιπόν, η αντίστιξη ήταν άστοχη. Κι αυτό δεν επιτρέπεται σε κάποιον που καθιερώθηκε και επιβλήθηκε στην πολιτική ως δήθεν άριστος και αποτελεσματικός χειριστής της επικοινωνίας. Η λάθος αντίστιξη, εκ παραλλήλου, ανέδειξε και το οριακό της επικοινωνίας σε σχέση με την πολιτική.

Για μια ακόμη φορά απεδείχθη ότι η επικοινωνία έχει κοντά ποδάρια όταν απουσιάζει η πολιτική. Η διαφορά του Θόδ. Ρουσόπουλου με τον Γ. Παπανδρέου στην υπόθεση Βατοπεδίου είναι πολιτική. Ο αρχηγός του ΠΑΣΟΚ δεν εγκαλεί τον πρώην υπουργό Επικρατείας για την καταγωγή του, αλλά για τη συμπεριφορά του σε σχέση με την «αμαρτωλή» αυτή υπόθεση.

Η επίκληση, λοιπόν, της καταγωγής γίνεται για να αποφευχθεί η πολιτική απάντηση ή έστω να πασπαλιστεί αυτή και με συναισθηματικού τύπου αναφορές, που πιθανολογείται ότι αγγίζουν το λαϊκό αίσθημα. Το «παιδί του λαού» και ο «πρίγκιπας» είναι καλή αντίστιξη στα παραμύθια ή σε ταινίες του Νίκου Ξανθόπουλου, όχι όμως και στην πολιτική.

Πρέπει, επίσης, να σημειώσουμε ότι η πορεία του Θόδ. Ρουσόπουλου δεν είναι η τυπική και συνήθης πορεία ενός «γιου ταχυδρόμου». Ενός παιδιού λαϊκής καταγωγής και της βιοπάλης. Ξέρω πολλούς «γιους ταχυδρόμου» που αντιμετώπισαν ταξικά την υπόθεση της καταγωγής τους και υπεράσπισαν μέχρι τέλους αυτή την επιλογή τους. Όπως ξέρω και αρκετούς «γιους ταχυδρόμου» που μόχθησαν και κατάφεραν να ξεφύγουν από τη θέση για την οποίαν προορίζει το κοινωνικο-οικονομικό σύστημα τους «γιους ταχυδρόμου». Και είναι αξιέπαινοι γι’ αυτό. Όπως αξιέπαινος είναι και ο Θόδ. Ρουσόπουλος, που κατάφερε με τη δουλειά και τις ικανότητές του να ξεφύγει από τη «μοίρα» των ανθρώπων της καταγωγής και της τάξης του.

Έχουμε, λοιπόν, δύο κατηγορίες ανθρώπων. Αυτούς που έμειναν «γιοι ταχυδρόμων» κι αυτούς που ξέφυγαν από τη μοίρα τους. Από τους δεύτερους υπάρχουν επίσης δύο κατηγορίες ανθρώπων. Αυτοί που, ενώ άλλαξε η κοινωνικο-οικονομική τους θέση, συνέχισαν να πιστεύουν, να υπηρετούν και να παλεύουν για τα συμφέροντα της τάξης καταγωγής τους. Και αυτοί που, αλλάζοντας «status», άλλαξαν -κάτι φυσικό αλλά και θεμιτό- και ιδέες και «στρατόπεδο». Ο Θόδ. Ρουσόπουλος ανήκει στη δεύτερη κατηγορία. Ουδείς τον μέμφεται γι’ αυτό. Κάθε άλλο. Οι επιλογές ζωής είναι προσωπική υπόθεση. Και δεν μπορεί παρά να είναι σεβαστές και αποδεκτές.

Καλώς ή κακώς, το κόμμα της Ν.Δ. ή έστω η σημερινή του πολιτική -για να μην μπούμε σε άλλου τύπου αντιπαραθέσεις, που δεν είναι της ώρας ή του παρόντος άρθρου, με τους εκπροσώπους της λεγόμενης λαϊκής Δεξιάς- δεν εκφράζει τα συμφέροντα των ταχυδρόμων και των υιών τους. Αντίθετα, αυτό υποστηρίζει ότι επιθυμεί να πράξει ο Γ. Παπανδρέου και το κόμμα του.
Έχουμε, λοιπόν, έναν «γιο ταχυδρόμου» που επικαλείται την εργασία του πατρός του για να αντιμετωπίσει την κατηγορία που του απευθύνει, τουλάχιστον σε επίπεδο διακηρύξεων, να υπερασπίζεται τα συμφέροντα των ταχυδρόμων, σε αντίθεση με τον υιό, ο οποίος ανήκει σ’ ένα κόμμα του οποίου η πολιτική αντιστρατεύεται τα συμφέροντα των ανθρώπων, όπως ο πατέρας του.

Αυτό ήταν το δεύτερο λάθος του Θόδ. Ρουσόπουλου με την αντίστιξη που επιχείρησε. Ουδεμία σχέση έχει η καταγωγή στην αντιπαράθεση γύρω από μια «αμαρτωλή», τουλάχιστον πολιτικά, υπόθεση όπως το Βατοπέδι. Θα έλεγα μάλιστα ότι αυτού του τύπου η πολιτική υποκριτική είναι διπλά εσφαλμένη όταν επικαλείται και έναν διαφορετικό αξιακό κώδικα, μια διαφορετική φιλοσοφία ζωής των δύο. Υποθέτω ότι η συντριπτική πλειοψηφία των πολιτών δεν κατηγορεί τον Γ. Παπανδρέου ούτε και τον Κ. Καραμανλή για τη ζωή τους.

Ούτε προκλητική είναι ούτε στοιχεία δικαιολογημένου ή αδικαιολόγητου πλουτισμού ενέχει. Εξ όσων γνωρίζουμε, ο μεν πρωθυπουργός διαμένει στην εξοχική κατοικία των γονέων του, ο δε αρχηγός της αξιωματικής αντιπολίτευσης ακόμη ξεπληρώνει σε τράπεζα το δάνειο που πήρε προ δεκαετίας για να χτίσει το σπίτι όπου διαμένει σε οικόπεδο της οικογένειάς του.

Όταν λοιπόν ο Θόδ. Ρουσόπουλος αναφώνησε ότι «ανήκουμε σε άλλον κόσμο, κύριε Παπανδρέου», υποθέτω ότι δεν εννοούσε ούτε ταξικά ούτε ως τρόπο ζωής. Επειδή η συζήτηση και για τα δύο μάλλον δεν θα ήταν ευνοϊκή γι’ αυτόν. Σε τι, λοιπόν, αναφερόταν; Μήπως στον... πνευματικό κόσμο; Στο ό,τι ο ένας ανήκει στον λεγόμενο θρησκευόμενο χώρο και ο άλλος όχι; Υποθέτω ότι δεν αναφερόταν σ’ αυτό, επειδή έστω και άθελά του, σχετιζόμενος με «διαβολικούς καλόγερους», ο Θόδ. Ρουσόπουλος έβλαψε τη θρησκευτική πίστη και τα χριστιανικά ήθη, ενώ -αντίθετα- ο Γ. Παπανδρέου, επιμένοντας στην ανάγκη των αποκαλύψεων γύρω από την «αμαρτωλή» υπόθεση του Βατοπεδίου, βοηθά στην αποκατάσταση της πίστης. Το ότι προσδοκά και πολιτικά οφέλη είναι άλλη υπόθεση.

Ανεξαρτήτως προθέσεων και σκοπιμοτήτων, η «κάθαρση» θα αποβεί επ’ ωφελεία και του Αγίου Όρους και της θρησκευτικής πίστης. Να δεχθώ ότι ο Γ. Παπανδρέου, ο Αλ. Αλαβάνος, ο Γ. Καρατζαφέρης, η Αλ. Παπαρήγα και τα κόμματά τους χειρίζονται την υπόθεση πολιτικά και δεν το κάνουν για... του Χριστού την πίστη την αγία.

Εξάλλου, πολιτικοί είναι, και όχι παπάδες ή μοναχοί. Το ερώτημα είναι: η αποκάλυψη και η κάθαρση αυτής της υπόθεσης -εκτός από πολιτικά οφέλη ή ζημίες που θα έχει για κάποιους- δεν εξυπηρετεί και τη χριστιανική πίστη και την Ορθοδοξία; Δεν θα είναι καλύτερα να σβήσουν οι «μουντζούρες» και να φύγουν οι «σκιές» από την «κιβωτό της Ορθοδοξίας και του ελληνισμού», όπως πολλοί χαρακτηρίζουν το «Περιβόλι της Παναγιάς»; Άρα, ο Θόδ. Ρουσόπουλος, όταν ομιλούσε για δυο διαφορετικούς κόσμους, στους οποίους ανήκει αυτός και ο Γ. Παπανδρέου, δεν αναφερόταν σε επικοινωνιακό, ταξικό ή πνευματικό-θρησκευτικό επίπεδο.

Το ερώτημα λοιπόν παραμένει. Σε τι αναφερόταν ο Θοδ. Ρουσόπουλος; Μήπως στον τρόπο με τον οποίο ανδρώθηκαν πολιτικά ο «γιος ενός ταχυδρόμου» και ένας «πορφυρογέννητος»; Μάλλον ούτε σ’ αυτό αναφερόταν ο τέως υπουργός Επικρατείας. Και δεν μπορεί να αναφερόταν, επειδή ο «γιος του ταχυδρόμου» είχε μια ήσυχη πολιτική ενηλικίωση. Αντίθετα, του «πορφυρογέννητου» ήταν ταραχώδης. Όταν ήταν 16 ετών, βρέθηκε με το περίστροφο ενός στρατιωτικού στο κεφάλι, ο οποίος τον απειλούσε να τον σκοτώσει εάν δεν του αποκάλυπτε πού βρισκόταν ο πατέρας του. Προς τιμήν του, ο «πορφυρογέννητος» δεν υπέκυψε και τον έσωσε ο πατέρας του, ο πολιτικός Ανδρέας Παπανδρέου, ο οποίος -για να σώσει τον γιο του- αποκαλύφθηκε.

Δεν υποστηρίζω ότι ο «πορφυρογέννητος» επέδειξε ανδρεία ή θάρρος. Μάλλον η σιωπή του ήταν έκφραση αγάπης για τον πατέρα του. Ήταν μια πράξη αποκοτιάς της παιδικής αθωότητας. Όχι μια αντιστασιακή ενέργεια. Υποθέτω ότι και ο «γιος του ταχυδρόμου» το ίδιο θα έκανε για τον πατέρα του, όπως το ίδιο θα έκανε και ο «ταχυδρόμος πατέρας» για τον γιο του, εάν βρισκόταν σε παρόμοια κατάσταση. Η ζωή του «πορφυρογέννητου» συνεχίστηκε με διώξεις και εξορία της οικογένειάς του και πολλές αλλαγές και στερήσεις, που δεν είναι συνήθεις καταστάσεις για έναν «πορφυρογέννητο». Προς Θεού, με όσα γράφω δεν εννοώ ότι ο Γ. Παπανδρέου δεν είναι πολιτικά «πορφυρογέννητος», όπως το ίδιο είναι και ο Κ. Καραμανλής, η Ντ. Μπακογιάννη, αλλά και πολλοί άλλοι γόνοι πολιτικών τζακιών που σήμερα βρίσκονται στο Κοινοβούλιο. Απλώς θέλω να δείξω ότι ούτε ο Θόδ. Ρουσόπουλος είναι μια τυπική περίπτωση «γιου ταχυδρόμου» ούτε ο Γ. Παπανδρέου μια τυπική περίπτωση «πορφυρογέννητου». Άρα, και σ’ αυτό το επίπεδο η αντίστιξη ήταν λάθος.

Εγώ δεν υποστηρίζω ότι η προσεπίκληση των «δύο διαφορετικών κόσμων» εκ μέρους του Θόδ. Ρουσόπουλου ήταν ένδειξη αλαζονείας, όπως λένε πολλοί, όχι μόνον πολιτικοί του αντίπαλοι, αλλά και συνάδελφοί του από τον χώρο της συμπολίτευσης.

Λέω απλώς ότι ήταν λάθος. Ένα από τα πολλά στα οποία υπέπεσε το τελευταίο ιδίως διάστημα ο τέως κυβερνητικός εκπρόσωπος. Και δεν ήταν λάθος τακτικής ή επικοινωνιακό σφάλμα. Ήταν πολιτικό λάθος. Αποτέλεσμα της αντίληψης ότι η πολιτική υπάγεται στην επικοινωνία, και όχι το αντίστροφο. Κι αυτό, για να είμαστε δίκαιοι, δεν είναι αποκλειστικά δικό του λάθος. Πρωτίστως είναι λάθος του «διευθυντή της ορχήστρας». Του πρωθυπουργού. Αυτού που ο λαός επέδειξε να του λύσει τα προβλήματά του και αυτός -αντί της πολιτικής- προέκρινε την επικοινωνία ως μέθοδο διακυβέρνησης. Κι είναι λογικό όταν διακατέχεσαι από τέτοιες αντιλήψεις να αναθέτεις το «πρώτο βιολί» στον πιο στενό και έμπιστο συνεργάτη σου.

Το λάθος του Θόδ. Ρουσόπουλου ήταν ότι δέχθηκε να παίξει αυτόν τον ρόλο. Όφειλε να γνωρίζει ότι οι «αντ’ αυτού» δεν είχαν ποτέ καλό τέλος. Τα παραδείγματα του Μέν. Κουτσόγιωργα και του Θόδ. Τσουκάτου έπρεπε να τον έχουν κάνει σοφότερο. Ως εξ απορρήτων του πρωθυπουργού και έχων την αρμοδιότητα της επικοινωνίας, δεν έπρεπε ποτέ να ξεχάσει τη ρήση: «Όταν είσαι πολύ κοντά στους αρχηγούς καίγεσαι και όταν είσαι πολύ μακριά κρυώνεις». Επέλεξε να είναι πολύ κοντά. Γι’ αυτό και το Βατοπέδι εξελίχθηκε σε φλεγόμενη βάτο γι’ αυτόν. Πιθανώς και για τον πρωθυπουργό.

Εάν πάντως πρέπει κάπου να αποδώσω δίκαιο στον Θόδ. Ρουσόπουλο, είναι στην αναφορά της ομιλίας του στην οικογένεια και στα παιδιά του. Τα χτυπήματα που δέχθηκε δεν ήταν απλώς κάτω από τη ζώνη. Ήταν βρόμικα και άθλια. Ίσως γι’ αυτό και στο σημείο αυτό της ομιλίας του η φωνή του απέκτησε διαφορετική ένταση και χρώμα. Ήταν πραγματικά το αληθινό παράπονο ψυχής του γιου ενός ταπεινού ταχυδρόμου. Σ’ αυτό το παράπονο σιωπώ και υποκλίνομαι. Στέκομαι δίπλα του. Αλληλέγγυος.

Όπως θα έκανε και ο γιος κάθε βιοπαλαιστή. Κάθε «ταπεινού αγρότη» που ξέφυγε από τη μοίρα του, διάλεξε τη ζωή του, αλλά παρέμεινε πιστός στον αξιακό κώδικα που ορίζει όχι τόσο η καταγωγή του, αλλά τα πιστεύω του για το μέλλον των παιδιών που ανήκουν στην τάξη της καταγωγής του.

Βέβαια, ο Θόδ. Ρουσόπουλος έπρεπε να προβληματιστεί και από το γεγονός ότι τα άθλια χτυπήματα που δέχθηκε δεν ήταν από τον «πορφυρογέννητο», αλλά από τα «αποπαίδια» της λεγόμενης διαπλοκής συμφερόντων, με τα οποία είτε ο ίδιος είτε άλλοι της κυβερνώσας παράταξης είχαν ανοιχτή γραμμή επικοινωνίας στο μόνιμο «ταχυδρομείο» σχετικά με την κατοχή και νομή της εξουσίας.