Φελνίκος

H μη ένταξη των Σκοπίων στο ΝΑΤΟ είναι λυπηρό γεγονός για τη μικρή γείτονα χώρα. Είναι, όμως, και ένα μάθημα.

Τα Σκόπια πίστευαν ότι αρκούσε η πίεση των Αμερικανών για να καμφθούν οι αντιρρήσεις της Ελλάδας. Απεδείχθη λάθος. Το κλειδί γι’ αυτούς δεν είναι η Ουάσινγκτον, αλλά η Αθήνα. Αυτό θα το κατανοήσουν καλύτερα και τον Δεκέμβριο, όταν θα υποβάλουν αίτηση για ένταξη στην Ευρωπαϊκή Ένωση.

Αν μέχρι τότε δεν έχει επιτευχθεί ένας έντιμος συμβιβασμός ως προς το όνομα, δεν θα ανοίξει γι’ αυτούς ούτε η πόρτα της Ευρώπης. Η Ελλάδα είναι ίσως η μόνη χώρα στην περιοχή που επιθυμεί τη σταθερότητα, δεν έχει επεκτατικές βλέψεις και δεν επιβουλεύεται την εδαφική ακεραιότητα της FYROM.

Είναι παράλογο, λοιπόν, η ιθύνουσα πολιτική τάξη των Σκοπίων να αναγορεύει εχθρό τους τον μόνο φύσει και θέσει σύμμαχό τους. Την Ελλάδα. Είναι κρίμα να δηλητηριάζει τους πολίτες της με τα μικρόβια του εθνικισμού και του αλυτρωτισμού. Είναι λάθος να καλλιεργεί τη μισαλλοδοξία ενάντια στην Αθήνα, η οποία, όπως απέδειξε με τη στάση της στη διαπραγμάτευση, έχει βάλει μπόλικο νερό στο κρασί της προκειμένου να επέλθει ένας δίκαιος και αμοιβαία επωφελής συμβιβασμός.

Μετά το Βουκουρέστι και τη διάλυση των ψευδαισθήσεων, όσον αφορά την αποτελεσματικότητα των καουμπόηδων της Ουάσινγκτον, πρέπει να αναθεωρήσουν την πολιτική τους για το συμφέρον του λαού και της χώρας τους. Και πρέπει να το κάνουν γρήγορα, για να μη βρεθούν και προ άλλων δυσάρεστων εκπλήξεων και κυρίως πριν επεκταθεί η κρίση -που άνοιξε με την ανεξαρτησία του Κοσόβου- και σ’ αυτούς.

Οι Αλβανοί καραδοκούν, ενώ ιστορικά οι Βούλγαροι πάντα τους περιμένουν να πέσουν στις ανοιχτές αγκάλες τους. Και, βέβαια, οι Σέρβοι δεν θα ήταν αδιάφοροι εάν ήθελε ξεσπάσει εμφύλιος μεταξύ Αλβανών και Σλαβομακεδόνων. Θα προσέτρεχαν σε βοήθεια προκειμένου να σφίξουν με μια «τανάλια» το Κόσοβο που χάνουν. Μια τέτοια εξέλιξη δεν ξέρω πόσο θα χαροποιούσε τους Σλαβομακεδόνες.

Ας έλθουμε, όμως, και στα καθ’ ημάς. Είναι θετικό ότι υπήρξε ενότητα του συνόλου σχεδόν των πολιτικών δυνάμεων όσον αφορά:

Πρώτον, τη διευθέτηση της εκκρεμότητας για το όνομα των Σκοπίων και, δεύτερον, έναντι της ετσιθελικής πολιτικής Μπους.

Όμως, τώρα αρχίζουν τα δύσκολα. Το πρόβλημα δεν τελείωσε. Το Βουκουρέστι δεν ήταν κάποιος θρίαμβος για την Ελλάδα. Ήταν το καμπανάκι ότι μπαίνουμε στην τελική ευθεία. Τώρα χρειάζεται να βρούμε και νέους συμμάχους. Κάποιοι μάς στάθηκαν. Οι Γάλλοι, οι Ισπανοί, οι Βέλγοι.

Χρειαζόμαστε κι άλλους. Χρειαζόμαστε ένα εθνικό σχέδιο κινητοποίησης και δράσης. Όχι για το Σκοπιανό, αλλά γενικότερα για τη θέση και τον ρόλο της χώρας στο ευρύτερο γεωπολιτικό παιχνίδι.

Ο τομέας της ενέργειας ίσως είναι προνομιακός για να επεκτείνουμε τις συμμαχίες και να ισχυροποιήσουμε τον ρόλο μας στην περιοχή. Η πολιτική ενότητα που υπήρξε για το Σκοπιανό πρέπει να μονιμοποιηθεί. Η χώρα χρειάζεται να βγει από το καβούκι της και να αποδράσει από τη μιζέρια. Να δείξουμε ότι είμαστε ένας λαός που έχει προοδεύσει, ότι είμαστε μια χώρα ισχυρή και υπολογίσιμη στο διεθνές και περιφερειακό παιχνίδι.

Η επίκληση της αρχαιότητας, του Μεγάλου Αλεξάνδρου και της σάρισας δεν θα λύσει το θέμα της ονομασίας. Όσο επιμένουμε σ’ αυτό, χάνουμε. Είναι δύσκολο, τη σήμερον ημέρα, κάποια κράτη -που μάλιστα δεν έχουν και μακραίωνη ιστορία- να κατανοήσουν τέτοιου είδους «αντιστάσεις» και «εμμονές».

Η καταφυγή στο μέλλον, όμως, μπορεί να το πετύχει. Η οικονομική ανάπτυξη, η πολιτική σταθερότητα, η ειρήνη και οι σχέσεις αμοιβαίας ωφέλειας των κρατών είναι τα μόνα που μπορούν να κατανοήσουν οι εταίροι μας και οι άλλες χώρες του ΟΗΕ. Έτσι και οι σύμμαχοι και υποστηρικτές μας θα πολλαπλασιαστούν και η αδιαλλαξία των Σκοπίων θα καμφθεί.

Έχοντας διασφαλίσει, με την απόφαση του Βουκουρεστίου, ότι το όνομα αποτελεί κριτήριο για την ένταξη των Σκοπίων στο ΝΑΤΟ, θα μπορέσουμε ίσως να πείσουμε και το Ευρωκοινοβούλιο να τροποποιήσει το απαράδεκτο, για τις ελληνικές θέσεις, κείμενο που ετοιμάζεται να ψηφίσει την προσεχή Πέμπτη.

Τις τρεις-τέσσερις μέρες που απομένουν, ο Κ. Καραμανλής θα πρέπει να πείσει τους φίλους του στο Ευρωπαϊκό Λαϊκό Κόμμα, ώστε οι δεξιοί βουλευτές να ψηφίσουν έστω με βάση την απόφαση του ΝΑΤΟ. Το ίδιο πρέπει να πράξει και ο Γ. Παπανδρέου απευθυνόμενος στους συντρόφους του Ευρωπαίους σοσιαλιστές και με την ιδιότητα του προέδρου της Σοσιαλιστικής Διεθνούς.

Θα ήταν πισωγύρισμα η Ευρωβουλή να υιοθετήσει ένα ψήφισμα που σε τελική ανάλυση θα ευθυγραμμίζεται με τη γραμμή Μπους, όταν μάλιστα στο Βουκουρέστι έγινε και ένα βήμα ευρωπαϊκής χειραφέτησης έναντι των Αμερικανών.

Οι πρωτοβουλίες που χρειάζεται να αναληφθούν είναι φανερό ότι θα πρέπει να στοχεύουν στην όσο το δυνατόν συντομότερη επίλυση του προβλήματος. Δεν πρέπει να επαναπαυθούμε στο βέτο, το οποίο σε τελική ανάλυση συνιστά αποτυχία των διπλωματικών προσπαθειών και κατ’ επέκτασιν δεν μπορείς να ξέρεις, εάν δεν το διαχειριστείς σωστά, σε τι επικίνδυνες ατραπούς μπορεί να σε οδηγήσει.

Το μήνυμα αυτό πρέπει πρώτα απ’ όλα να περάσει στα Σκόπια και ιδιαίτερα στις όποιες σοβαρές και εχέφρονες δυνάμεις -πολιτικές, επιχειρηματικές, κοινωνικές- υπάρχουν. Πρέπει να τους πείσουμε ότι το μέλλον της χώρας τους εξαρτάται από εμάς και ότι εμείς είμαστε διατεθειμένοι να τους βοηθήσουμε να το κερδίσουν. Ακόμα και να δηλώσουμε ότι προτιθέμεθα να γίνουμε και επισήμως εγγυήτρια δύναμη της ακεραιότητας και της ανεξαρτησίας τους.

Και κάτι αποκλειστικά εσωτερικό. Η στήριξη που παρέσχε η αξιωματική αντιπολίτευση στην κυβέρνηση έδειξε ότι όντως η ενότητα είναι δύναμη. Αυτή η συναντίληψη και η ομοψυχία ευκταίο θα ήταν να επιτευχθούν και σε άλλα μείζονα θέματα. Στους λεγόμενους «κοινούς τόπους».

Η χώρα έχει ανάγκη τις «μεγάλες συμπτώσεις», και όχι τους πολλούς μικρούς διχασμούς που την πληγώνουν, τη φθείρουν και την αποδυναμώνουν. Είναι ένας δύσκολος δρόμος και θα ήταν κρίμα να αναγκαστούμε να τον διαβούμε βιαίως έπειτα από τις περιπέτειες μιας επερχόμενης ακυβερνησίας.

Δυστυχώς, το πιθανότερο που θα συμβεί είναι η χώρα να ξανακυλήσει, όπως συνήθως συμβαίνει, στον επαρχιωτισμό και τη μιζέρια. Μετά το τριήμερο των πανηγυρισμών, θα αρχίσει ο εμφύλιος των ηλιθίων σχετικά με το ποιος ζημιώνει περισσότερο τους πολίτες και τη χώρα.

Τα δύο κυβερνητικά κόμματα με τη στάση που επέδειξαν το τελευταίο δεκαήμερο στο «Μακεδονικό», αλλά και το Ασφαλιστικό (έστω και από αντίπαλες θέσεις σ’ αυτό) ξανακέρδισαν μέρος της απολεσθείσας τιμής τους. Απέδειξαν ότι δικαίως οι δύο μεγάλες πολιτικές οικογένειες (της Κεντροαριστεράς και της Κεντροδεξιάς) διαχειρίζονται τις τελευταίες δεκαετίες, εναλλασσόμενες στην εξουσία, τις τύχες της χώρας. Πιθανότατα το Ασφαλιστικό και το Σκοπιανό να ήταν το εγερτήριο για να αφυπνιστούν οι ηγεσίες τους και να δείξουν τον καλό τους εαυτό.

Η συνεχιζόμενη και πιθανότατα ογκούμενη οικονομική κρίση είναι το επόμενο πεδίο όπου θα δοκιμαστούν. Εάν και σ’ αυτόν τον τομέα επιδείξουν «καλή διαγωγή», ο καθείς από τη σκοπιά του και τις θέσεις του, ίσως ανατρέψουν τα προγνωστικά περί επικείμενου θανάτου του δικομματισμού.

Οι Κασσάνδρες ίσως στενοχωρηθούν που θα διαψευστούν οι προβλέψεις τους, όμως δεν πειράζει. Για τις Κασσάνδρες πάντα υπάρχει πεδίο δόξης λαμπρό. Δεν έχουν μείνει χωρίς δουλειά, εδώ και περίπου 3.000 χρόνια. Τώρα θα μείνουν;