Φελνίκος

Ο Κ. Σημίτης επέστρεψε στην Κοινοβουλευτική Ομάδα του ΠΑΣΟΚ. Ο Γ. Καρατζαφέρης θέλει να επιστρέψει, ως συνιδιοκτήτης, στην «πολυκατοικία» της δεξιάς παράταξης. Ο ευρωβουλευτής του ΣΥΝ Δημ. Παπαδημούλης δεν θα επιστρέψει στα έδρανα του Ευρωκοινοβουλίου και το ίδιο ενδεχομένως να συμβεί με τους εθνικούς βουλευτές Φ. Κουβέλη, Ι. Δραγασάκη, Θ. Λεβέντη και άλλους λόγω των... απαγορευτικών που, επ’ εσχάτων, εκδίδονται από τον ΣΥΡΙΖΑ.

Ο Στ. Μάνος και ο Βασ. Κοντογιαννόπουλος θα ανακοινώσουν και επισήμως την προσεχή Τρίτη την απόφασή τους να επιστρέψουν στην οργανωμένη πολιτική ΔΡΑΣΗ από κοινού με άλλους επίδοξους «σωτήρες» του έθνους. Μονομερώς και απρόσκλητα διακηρύττει την επιστροφή του στο ΠΑΣΟΚ και ο πρώην βουλευτής και υπουργός Γιάν. Παπαντωνίου.

Γενικά, τελευταία, σημειώνονται πολλές επιστροφές. Και μάλιστα σε μια στιγμή κατά την οποία -κι αυτό είναι το παράδοξο- θα έπρεπε να υπάρχουν αποχωρήσεις. Το γεγονός προφανώς δεν οφείλεται στην άνοιξη, όταν και επιστρέφουν τα αποδημητικά πουλιά. Απλώς, λόγω της ενσκήψασας κρίσης και εν όψει εκλογών, αλλά και της αναμενόμενης αλλαγής βάρδιας της εξουσίας, ο πάσα ένας βρίσκει ευκαιρία να... τρουπώσει εκεί όπου θεωρεί ότι μπορεί και τον συμφέρει.

Εκμεταλλεύονται όλοι τη γενικευμένη πολιτική και οικονομική ρευστότητα και αστάθεια και προσπαθούν να αναδείξουν τη χρησιμότητά τους, προπαγανδίζοντας από μόνοι τους ή μέσω φερεφώνων τους τα δήθεν πλεονεκτήματα που διαθέτουν.

Υποθέτω ότι η επιστροφή των Μάνου - Κοντογιαννόπουλου ήκιστα ενδιαφέρει, αφού το αργότερο μέχρι τον Ιούνιο, οπότε και οι ευρωεκλογές, θα αποδειχθεί ότι ήταν μια εισέτι απέλπιδα προσπάθεια, ωσάν των συφοριασμένων Τρώων, ενίων παραδοξολόγων και παρακμιακών πολιτικών να αποκτήσουν ρόλο στην κεντρική πολιτική σκηνή.

Ελάχιστο, επίσης, ενδιαφέρον έχει η (μη) επιστροφή του Δημ. Παπαδημούλη στην Ευρωβουλή, καθώς το μόνο που αποδεικνύει είναι ότι η φραξιονιστική κακοήθεια συνεχίζει να κατατρώει το πολιτικό σώμα του ΣΥΡΙΖΑ. Θα αποκτήσει ενδιαφέρον εφόσον όντως απαγορευτεί στους Κουβέλη, Δραγασάκη, Λεβέντη να επιστρέψουν στα βουλευτικά έδρανα. Στην περίπτωση αυτή, η διάσπαση του μικρού κόμματος της Αριστεράς θα πρέπει να θεωρείται δεδομένη.

Πιθανότατα ο ΣΥΡΙΖΑ θα μείνει εκτός Βουλής, ενώ οι λεγόμενοι «ανανεωτές» μάλλον θα βρουν πρόθυμη την αγκαλιά του Γ. Παπανδρέου. Μια τέτοια εξέλιξη θα επικύρωνε το εισιτήριο της σίγουρης και άνετης αυτοδυναμίας του ΠΑΣΟΚ, ενώ θα δημιουργούσε ευνοϊκές συνθήκες προκειμένου, μέσω και μιας προοδευτικής διακυβέρνησης, να ανασυντεθεί η ηγεμονία και το μπλοκ εξουσίας της Κεντροαριστεράς.

Ως είναι φυσικό, εκτός από τους «ανανεωτές» του ΣΥΡΙΖΑ, στη Νέα Κεντροαριστερά θα μπορούσαν να μετέχουν οι Οικολόγοι, αλλά και μια σειρά κινήσεις, φορείς και ομάδες, αλλά και ανένταχτες προσωπικότητες. Θα ήταν μια γόνιμη συνάντηση για την ανανέωση όχι μόνον του ΠΑΣΟΚ, αλλά και ευρύτερα του πολιτικού συστήματος. Και, βέβαια, με τις δυνάμεις στήριξης του νέου μοντέλου οικονομικής και κοινωνικής ανάπτυξης, που θα άθροιζε, θα αιμοδοτούσε αποφασιστικά την εγχώρια κεντροαριστερή απάντηση στην οικονομική κρίση.

Μια τέτοια εξέλιξη θα επηρέαζε θετικά και την επιστροφή του Κ. Σημίτη. Θα μπορούσε μάλιστα να τη μετατρέψει και σε «ευλογία», καθώς ο πρώην πρωθυπουργός είναι αποδεκτός στο τμήμα εκείνο των πολιτών που (αυτο)προσδιορίζεται ως «μεσαίος χώρος». Η δημιουργική συνεύρεση και ο διάλογος μεταξύ των «δεξιών» της Αριστεράς και των «αριστερών» της Δεξιάς, για να το πούμε σχηματικά, στο σοσιαλδημοκρατικό χωνευτήρι του ΠΑΣΟΚ θα δημιουργούσαν μια νέα πολιτική πραγματικότητα. Κατά κάποιον τρόπο, θα είχαμε ένα είδος διπλής διεύρυνσης.

Αυτή τη στιγμή, η επιστροφή του Κ. Σημίτη επιλύει ορισμένες εσωκομματικές εκκρεμότητες του ΠΑΣΟΚ, ενώ γίνεται ασμένως δεκτή από τους νουνεχείς και ψύχραιμους πολίτες, οι οποίοι για οκτώ χρόνια στήριξαν το εγχείρημα του εκσυγχρονισμού. Από μόνη της βέβαια η επιστροφή του Κ. Σημίτη δεν δημιουργεί τη δυναμική που χρειάζεται το ΠΑΣΟΚ, όχι μόνο για να κερδίσει την αυτοδυναμία, αλλά και για να εμπνεύσει και κινητοποιήσει δυνάμεις που θα στηρίξουν μια κυβέρνηση του ΠΑΣΟΚ.

Είναι πομφόλυγες, λοιπόν, όλα αυτά που λέγονται και γράφονται για τα πιθανά κέρδη του ΠΑΣΟΚ από την επιστροφή Σημίτη. Περισσότερο τα υποστηρίζουν οι πολιτικοί και μιντιακοί του φίλοι, που όλο αυτό το διάστημα ένιωθαν, δικαιολογημένα, άβολα με την «τιμωρία» που είχε επιβάλει στον πρώην πρωθυπουργό ο Γ. Παπανδρέου. Μάλιστα, ορισμένοι υπερβαίνουν και τα όρια της φθηνής προπαγάνδας, λέγοντας ότι η επιστροφή του Κ. Σημίτη είναι αυτή που θα αυξήσει την «κυβερνησιμότητα» του ΠΑΣΟΚ και θα του δώσει την αυτοδυναμία.

Το ΠΑΣΟΚ πέρασε μπροστά στις δημοσκοπήσεις μετά την «τιμωρία» Σημίτη. Η νίκη στις εκλογές έχει προεξοφληθεί, ενώ ολοένα και περισσότεροι στοιχηματίζουν υπέρ της αυτοδυναμίας του. Η δε κυβερνησιμότητά του συναρτάται με την ορθότητα και την ουσία των προγραμματικών του προτάσεων.

Όπως έχουν διαμορφωθεί τα πράγματα, το ΠΑΣΟΚ με ή χωρίς τον Κ. Σημίτη θα κερδίσει τις εκλογές. Το μόνο καλό για τον Γ. Παπανδρέου από την επιστροφή Σημίτη είναι η λήξη μιας εκκρεμότητας που προκαλούσε γκρίνια σε ορισμένους παράγοντες του πολιτικού και δημόσιου βίου. Μάλιστα, η επιστροφή Σημίτη ενδεχομένως θα προκαλέσει γκρίνια σε ένα αριστερόστροφο ακροατήριο, το οποίο δεν είχε θετική άποψη για τον πρώην πρωθυπουργό και που απομακρύνθηκε από το ΠΑΣΟΚ ένεκα ακριβώς των πράξεων ή των παραλείψεων των κυβερνήσεων Σημίτη.

Βεβαίως, εκτιμάται ότι τόσον το κέρδος από τη μια όσο και η ζημία από την άλλη, λόγω της επιστροφής Σημίτη στο πράσινο κάδρο, είναι μικρά μεγέθη που σύντομα θα απορροφηθούν χωρίς ουσιαστικές προσθαφαιρέσεις στο πολιτικό ισοζύγιο που έχει καταφέρει το ΠΑΣΟΚ υπό τον Γ. Παπανδρέου τον τελευταίο καιρό.

Από αυτή την άποψη, τόσο οι πανηγυρισμοί όσο και η δυσαρέσκεια για την επιστροφή Σημίτη είναι τρικυμία σε αυγουλιέρα. Σε κάθε περίπτωση, πάντως, η επιστροφή Σημίτη δεν συνδέεται με ευρύτερες κοινωνικές ή πολιτικές διεργασίες που επηρεάζουν τις υφιστάμενες πολιτικές ισορροπίες.

Περισσότερο, και παρ’ ότι επισήμως διαψεύδεται και από τις δύο πλευρές, συναρτάται με την αναζήτηση ενός προσωπικού ρόλου για τον πρώην πρωθυπουργό. Είτε αυτός είναι ενός μελλοντικού Κοινοτικού επιτρόπου σε σημαντικό πόστο είτε ενός προέδρου της «Επιτροπής Σοφών» που έχει συστήσει ο Γ. Παπανδρέου στο πλαίσιο της Σοσιαλιστικής Διεθνούς είτε του επικεφαλής μιας Εθνικής Επιτροπής Προσωπικοτήτων που θα συμβουλεύει μια αυριανή κυβέρνηση για να αντιμετωπιστεί η οικονομική κρίση είτε ακόμη και του Προέδρου της Δημοκρατίας, εφόσον ο Κάρ. Παπούλιας δεν θα ήθελε ή δεν θα μπορούσε να είναι εκ νέου υποψήφιος για το ύπατο αξίωμα.

Άμεση πολιτική εμπλοκή του Κ. Σημίτη στον αντιπολιτευτικό αγώνα ή στις ευρωεκλογές πρέπει να αποκλειστεί. Εάν είχαν προηγηθεί εθνικές εκλογές, θα μπορούσε ο Κ. Σημίτης να είναι επικεφαλής ενός ψηφοδελτίου άριστων τεχνοκρατών και πολιτικών για την Ευρώπη.

Τώρα, και με δεδομένα τα ευρήματα των δημοσκοπήσεων για το πώς προτίθενται οι πολίτες να ψηφίσουν στις ευρωεκλογές, η θέση του επικεφαλής στο ευρωψηφοδέλτιο περισσότερη ζημιά θα έκανε στο ΠΑΣΟΚ. Αυτό το ξέρει και ο Γ. Παπανδρέου, αλλά και ο Κ. Σημίτης. Ούτε ο ένας ούτε ο άλλος, λοιπόν, θα το διακινδύνευαν. Ο μεν Γ. Παπανδρέου γιατί θέλει να τις κερδίσει, και όχι για να φορτώσει σε κάποιον την ήττα. Ο δε Κ. Σημίτης επειδή γνωρίζει ότι για τα πολιτικά ειωθότα της Ελλάδος κάτι τέτοιο θα τον κατέτασσε στη χορεία των δημάρχων που υποβιβάστηκαν σε κλητήρες. Και λογικό είναι να μη θέλει για την υστεροφημία του να συμβεί κάτι τέτοιο.

Και ερχόμαστε τώρα στην επιστροφή του Γ. Καρατζαφέρη, ως συνιδιοκτήτου, στην κεντροδεξιά «πολυκατοικία». Παρά τα όσα λέγονται και γράφονται, η στήριξη την οποίαν προσφέρει ο «πονηρός πολιτευτής» στον Κ. Καραμανλή ενδεχομένως να αποβεί κίνηση υψηλού ρίσκου για τον ίδιο.

Η εύκολη ανάγνωση είναι ότι βρήκε τον τρόπο να «τρουπώσει» στο μαντρί και να απευθυνθεί στο νεοδημοκρατικό ακροατήριο, προσδοκώντας αφενός να αποτινάξει τη ρετσινιά του «ακροδεξιού» και αφετέρου να γίνει, από αναπληρωματικός, βασικός παίκτης στο πολιτικό σύστημα.

Η αλήθεια είναι ότι ο Γ. Καρατζαφέρης έχει μόνιμα το άγχος μήπως σε συνθήκες ακραίας πόλωσης στις εκλογές το κόμμα του μείνει εκτός Βουλής. Γι’ αυτό και δεν ήθελε και δεν θέλει με τίποτε να στηθούν εθνικές κάλπες πριν από εκείνες για την Ευρώπη.

Όταν πείστηκε ότι δεν θα γίνουν εκλογές, άρπαξε την ευκαιρία της συναίνεσης που ζήτησε ο πρωθυπουργός και ανέβασε στα ύψη τη διάθεση του ΛΑΟΣ να στηρίξει την κυβέρνηση. Ελπίζει μ’ αυτό τον τρόπο, λόγω της χαλαρότητας της ψήφου στις ευρωεκλογές, να κερδίσει ένα σημαντικό ποσοστό, το οποίο θα θελήσει μέσω της ρητορικής που θα ασκήσει να εγγραφεί στη συνείδηση των πολιτών -και δη των δεξιών ψηφοφόρων- ως το δήθεν αληθινό εκλογικό μέγεθος του ΛΑΟΣ.

Από τη νέα πολιτική πραγματικότητα που θα προκύψει ελπίζει ότι θα βρεθεί σε καλύτερη διαπραγματευτική θέση έναντι του άλλου «ιδιοκτήτη» της «πολυκατοικίας». Και βέβαια ονειρεύεται ότι μπορεί να καρπωθεί τμήμα στελεχών, βουλευτών και οπαδών της Ν.Δ. εφόσον υπάρξουν, μετά τις ευρωεκλογές, εξελίξεις στη Ρηγίλλης.

Αν όμως η τακτική Καρατζαφέρη δεν αποδώσει και η Ν.Δ. καταφέρει να μετατρέψει τις ευρωεκλογές σε δημοψήφισμα για την παραμονή της ή όχι στην κυβέρνηση, τότε πιθανότατα τα ποσοστά του ΛΑΟΣ θα συμπιεστούν προς όφελος της Ν.Δ.

Μια πιθανή αποτυχία του ΛΑΟΣ στις ευρωεκλογές θα ενισχύσει τις κεντρόφυγες τάσεις και τότε ίσως καταστεί εύκολη η «λεηλασία» του από τον Κ. Καραμανλή. Εκεί δηλαδή που ο Γ. Καρατζαφέρης ευελπιστεί να «λεηλατήσει» αυτός τη Ν.Δ., ενδέχεται να συμβεί το αντίθετο. Να του πάρει, στο όνομα της επικείμενης στις εκλογές σύγκρουσης των δύο κόσμων, ο Κ. Καραμανλής βουλευτές, στελέχη και οπαδούς -όπως έκανε και ο θείος του με την Εθνική Παράταξη- και να μείνει ο Γ. Καρατζαφέρης μόνος του.

Η θεωρία λοιπόν της «πολυκατοικίας» έχει δύο αναγνώσεις. Και η ιστορία ενδέχεται να εξελιχθεί διαφορετικά απ’ ό,τι πιστεύει ο αυτοαποκαλούμενος «συνιδιοκτήτης».

Σε κάθε περίπτωση πάντως, στο... αεροδρόμιο της εγχώριας πολιτικής ζωής υπάρχει συνωστισμός στις αφίξεις, αντί στις αναχωρήσεις, όπως θα ήταν φυσιολογικό και κατά κόρον έχει λεχθεί και γραφτεί.

Αντί για νέα πρόσωπα και ανανέωση του πολιτικού προσωπικού, σημειώνεται παλινόρθωση με επιστροφή... ασώτων και αχρείαστων.