Φελνίκος

Aπομένουν 15 ημέρες μέχρι την ευρω-κάλπη της 7ης Ιουνίου και ουδέν το αξιόλογο συνέβη. Είτε για ν’ αλλάξει η προδιαγεγραμμένη ήττα της Ν.Δ. είτε για να γίνουμε κατά τι σοφότεροι όσον αφορά το ευρωπαϊκό γίγνεσθαι είτε για να αναστοχαστούμε ως προς τα μέτρα και τις πολιτικές που απαιτούνται για να αντιμετωπίσει η χώρα την οικονομική και κοινωνική κρίση. Και μάλλον δεν προβλέπεται να συμβεί τίποτε από αυτά και τις δύο εβδομάδες που απομένουν.

Μόνοι κερδισμένοι οι δημοσκόποι, που σε ρυθμό πολυβόλου μάς «ενημερώνουν» για τα ευρήματά τους, που είναι ένα και μοναδικό: Το ΠΑΣΟΚ θα έλθει πρώτο και με σημαντική διαφορά από τη Ν.Δ. Η δήθεν στάγδην αύξηση της διαφοράς που την Παρασκευή, δύο μέρες πριν από τις εκλογές, θα γίνει πέντε μονάδες και πάνω μοιάζει με καλοστημένο θρίλερ για να μη χάσουν δημοσκόποι, Μέσα Ενημέρωσης και κομματικά επιτελεία τους πελάτες-ψηφοφόρους τους.

Όταν είδαν ότι η... εγκυμοσύνη του ΣΥΡΙΖΑ θα τους εξέθετε ανεπανόρθωτα με τα αποτελέσματα της κάλπης, άρχισαν να... φουσκώνουν τους Οικολόγους Πράσινους. Μέχρι να τους φέρουν κι αυτούς παραμονή των εκλογών στα ίσα τους. Άντε η... τεχνητή γονιμοποίηση να δώσει μια επιπλέον μονάδα στους οπαδούς του κ. Τρεμόπουλου και αντί για 3% να πάρουν 4%. Κερδισμένοι, λιγότερο αυτοί λόγω της μικρής προεκλογικής περιόδου και των γλίσχρων οικονομικών των κομμάτων, και οι διαφημιστές, καθώς άρχισε η μάχη της επικοινωνίας με τους παπαγάλους, τα «Δεκεμβριανά» και την Ακρόπολη.

Αφού, λοιπόν, πολιτική δεν γίνεται, ας ασχοληθούμε κι εμείς με τις παρεκβάσεις της που μέχρι τούδε αναδεικνύονται σε... κυρίαρχα (τρομάρα μας) θέματα αντιπαράθεσης.

Ποιο είναι το πρώτο, και μάλιστα όπως ο πρωθυπουργός απεφάνθη -και από κοντά έσπευσαν ορισμένοι δήθεν σοβαροί, πλην καταγέλαστοι, δημοσιολογούντες να «σηκώσουν»- πολύ σοβαρό θέμα;

Το «σοσιαλισμός ή βαρβαρότητα;». Το θέμα όντως είναι σοβαρό, αλλά όχι όπως παρουσιάζεται ένθεν κακείθεν. Ως ουσιαστικό δίλημμα τέθηκε από τον Καρλ Μαρξ στο δεύτερο κεφάλαιο του «Κομμουνιστικού Μανιφέστου», όταν διερευνούσε τη σχέση προλεταρίων και κομμουνιστών και ασκούσε κριτική στον καπιταλισμό και την ατομική ιδιοκτησία. Ως σύνθημα ενάντια στον Α΄ Παγκόσμιο Πόλεμο το έριξε η Ρόζα Λούξεμπουργκ. Και ως κριτική στο σοβιετικό μοντέλο και τις ελευθερίες στον λεγόμενο υπαρκτό σοσιαλισμό το καθιέρωσε ο Κορνήλιος Καστοριάδης με το ομώνυμο ιστορικό περιοδικό του.

Αυτά ως προς την Ιστορία. Ας έλθουμε στο σήμερα και στο «επαναλανσάρισμα» από τον Γ. Παπανδρέου, όχι πρώτα στα καθ’ ημάς, αλλά στο πλαίσιο της Σοσιαλιστικής Διεθνούς -της οποίας ηγείται- ως κριτική στην οικονομική κρίση. Δεν ξέρω αν μπορεί να είναι ο σοσιαλισμός, ακόμη και ως έννοια που συκοφαντήθηκε, η απάντηση στην ασυδοσία των αγορών του παγκοσμιοποιημένου χρηματοπιστωτικού καπιταλισμού, σίγουρα όμως υπάρχει μπόλικη και εξόφθαλμη βαρβαρότητα στον κόσμο τον 21ο αιώνα.

Στην εποχή των επιστημονικών ανακαλύψεων και των τεχνολογικών αλμάτων που έχει κάνει η ανθρωπότητα, είναι όντως βαρβαρότητα να πεθαίνουν εκατομμύρια παιδιά πριν ακόμη γεννηθούν ή για ένα ποτήρι νερό.

Είναι βαρβαρότητα η φτώχεια, η πείνα και η εξαθλίωση που εξαπλώνονται στον πλανήτη σαν μάστιγες του Αττίλα. Είναι βαρβαρότητα η κοινωνική εξαθλίωση στον Τρίτο Κόσμο, την Αφρική, την Ασία, τη Λατινική Αμερική, αλλά και στον λεγόμενο δυτικό κόσμο με τις κοινωνίες των 3/5 που δημιουργούνται. Είναι βαρβαρότητα το οικολογικό έγκλημα που συντελείται στην ατμόσφαιρα, τη χλωρίδα και την πανίδα της Γης.

Είναι βαρβαρότητα ο τρόπος με τον οποίο αντιμετωπίζονται οι μετανάστες, οι κοινωνικά, θρησκευτικά και πολιτισμικά διαφορετικές ομάδες και μειονότητες. Είναι βαρβαρότητα οι συνεχιζόμενοι, και μάλιστα πολλές φορές προληπτικοί, πόλεμοι. Είναι βαρβαρότητα οι νεόπτωχοι που ξεβράζει στις υποβαθμισμένες περιοχές της ζωής η οικονομική κρίση.

Οι απόκληροι, οι αποκλεισμένοι, οι ανασφάλιστοι, οι απελπισμένοι, οι «χολερικοί» του επερχόμενου νεο-μεσαίωνα, ναι, είναι βαρβαρότητα. Όπως βαρβαρότητα είναι και οτιδήποτε άλλο χαρακτηρίζεται, άλλοτε με διάθεση αυτογνωσίας και άλλοτε ένεκα ενοχών, από τους εφησυχασμένους, τους πλούσιους, τους προνομιούχους, τους μορφωμένους, τους αστούς και τους μεσοταξίτες ως στίγμα στον πολιτισμό μας. Ναι, είναι βαρβαρότητα αυτά και πολλά άλλα που η γλαφυρή πένα ενός λογοτέχνη ή το αναλυτικό μυαλό ενός κοινωνικού επιστήμονα ή φιλοσόφου μπορούν με περισσότερη ενάργεια να περιγράψουν.

Αν λοιπόν η βαρβαρότητα υπάρχει, ποιο είναι το αντίθετό της; Ο κομμουνισμός, ο σοσιαλισμός, η σοσιαλδημοκρατία, ο κοινωνικός φιλελευθερισμός, ο ουτοπικός εν γένει ουμανισμός; Κάτι άλλο; Όχι μόνον ως ιδεολογία, αλλά και ως πολιτική και οικονομική πρόταση οργάνωσης και περαιτέρω εξέλιξης της κοινωνίας.

Είναι φτηνός λαϊκισμός, δείγμα μορφωτικής ανεπάρκειας και εξόφθαλμη πολιτική κουτοπονηριά να διαστρέφεις ένα υπαρκτό δίλημμα και να προσπαθείς να το παρουσιάσεις σαν δήθεν βρισιά. Δεν είναι απλώς λάθος το πεδίο της πολιτικής αντιπαράθεσης που επέλεξαν ο Κ. Καραμανλής και η Ν.Δ., είναι τόσο καταγέλαστο ως επιχείρημα που, αντί να συσπειρώσει ακόμη και τους οπαδούς της, τους αποδιώχνει, τουλάχιστον τους εχέφρονες και σοβαρούς.

Θα ήταν προτιμότερο ο Κ. Καραμανλής να αντιγυρίσει και να πει ως πολιτικό και ιδεολογικό επιχείρημα ότι ο σοσιαλισμός, εκεί και όπως εφαρμόστηκε, οδήγησε στη βαρβαρότητα, παρά να λέει αυτές τις παιδιάστικες ανοησίες, οι οποίες μάλιστα προκαλούν περισσότερο γέλιο όταν εκστομίζονται με τον στόμφο μιας Φεβρωνίας Πατριανάκου. Ή στη Ν.Δ. έχουν πάθει πολιτική μαλάκυνση ή είναι τόσο απελπισμένοι που χρειάζονται ισχυρά αντικαταθλιπτικά χάπια.

Αν πάντως συνεχίσουν να αντιπαρατίθενται μ’ αυτόν τον τρόπο, όχι στις 5, αλλά στις 10 μονάδες θα πάει η διαφορά με το ΠΑΣΟΚ. Είμαι σίγουρος ότι ο Γ. Σουφλιάς, ο Αντ. Σαμαράς, η Ντ. Μπακογιάννη και άλλα επιφανή στελέχη της κεντροδεξιάς παράταξης που έχουν ιδεολογικές απόψεις και πολιτικές θέσεις θα τραβάνε τα μαλλιά τους μ’ αυτά που ακούνε και θα αρνηθούν να συνεχίσουν αυτόν τον επικοινωνιακό κατήφορο, που μόνο στον εκλογικό πάτο οδηγεί.

Αν μάλιστα στο επικοινωνιακό επιτελείο του Μαξίμου ή της Ρηγίλλης θεωρούν ότι, προβάλλοντας τέτοια επιχειρήματα, θα αποφύγουν την αντιπαράθεση επί των πεπραγμένων και της ασκούμενης κυβερνητικής πολιτικής είναι δυο φορές γελασμένοι. Τη Ν.Δ. τη συνέφερε να βγει και να αντιπαρατεθεί επί της ουσίας, και ειδικότερα στο τι θα συμβεί μετά την 8η Ιουνίου. Για το τι σχέδια εξόδου από την κρίση υπάρχουν και ποιες στρατηγικές επιλογές για τη χώρα θα κριθούν.

Αντί να αναγάγουν το «σοσιαλισμός ή βαρβαρότητα» σε «πολύ σοβαρό θέμα», μάλλον θα έπρεπε με έξυπνο τρόπο και από τη δική τους φιλελεύθερη ιδεολογική σκοπιά να το ξεπεράσουν με τον τρόπο που το έκανε η Αλέκα Παπαρήγα. Οι πολιτικές της Ευρωπαϊκής Ένωσης οδηγούν στη βαρβαρότητα, είπε και προσέθεσε ότι το ΠΑΣΟΚ έχει τόση σχέση με τον σοσιαλισμό όση ο φάντης με το ρετσινόλαδο. Λίγες κουβέντες, σταράτες, μετρημένες και… καθάρισε. Αυτό μάλιστα, είναι πολιτική και αποδεικνύει ότι η Αλέκα Παπαρήγα είναι μια ικανή πολιτικός. Τα άλλα, του Μαξίμου και της Ρηγίλλης, θυμίζουν σχολιαρόπαιδο που διαμαρτύρεται στη δασκάλα ότι τα άλλα παιδιά τον είπαν Μαρία, ενώ αυτόν τον λένε Τάκη.

Και έρχομαι τώρα στο δεύτερο πεδίο της προεκλογικής, μέχρι τούδε, αντιπαράθεσης. Τα παπαγαλάκια. Από άποψη εντυπώσεων, σαφέστατα και τις κέρδισε. Όχι επί της ουσίας, αλλά ως διαφημιστικό εύρημα. Αυτό είναι όμως που έχει ανάγκη η Ν.Δ.; Συμμετέχει σε διαφημιστικό διαγωνισμό ή διεξάγει πολιτικό αγώνα;

Η διαφημιστική εταιρεία μπορεί να υπερηφανεύεται για το δημιουργικό της τμήμα, δεν είμαι όμως σίγουρος ότι το πολιτικό επιτελείο της Ρηγίλλης θα πρέπει να αισθάνεται και πολύ καλά. Κι αυτό για τον εξής απλό λόγο: επειδή την αλήθεια στο σποτ τη λένε τα παπαγαλάκια, και όχι οι αριθμοί ή τα επιτεύγματα που παρουσιάζονται μετά με τις κάρτες. Και τη λένε, γιατί αυτά δεν τα λένε μόνο κάποια πράσινα παπαγαλάκια, αλλά είναι κοινός τόπος για ολόκληρη την κοινωνία.

Τα λένε και τα κόκκινα και τα κίτρινα, ακόμη και τα γαλάζια παπαγαλάκια. Τα λένε τα Μέσα Ενημέρωσης. Τα λένε οι επιχειρηματίες, οι εργαζόμενοι, οι αναλυτές. Εγχώριοι και ξένοι. Τα λέει η Ευρωπαϊκή Ένωση, η Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα, το Διεθνές Νομισματικό Ταμείο, ο ΟΟΣΑ, όλοι οι μεγάλοι διεθνείς οίκοι. Ακόμη όμως κι αν δεχθούμε ότι υπάρχει μια παγκόσμια συνωμοσία για να φύγει η Ν.Δ. από την εξουσία, και όλοι αυτοί είναι παπαγαλάκια του ΠΑΣΟΚ, τι μπορείς να πεις όταν τα λένε η Τράπεζα της Ελλάδος, η Εθνική Τράπεζα, ο ΣΕΒ;

Πράσινα παπαγαλάκια είναι ο Γ. Προβόπουλος, ο Τ. Αράπογλου, ο Δημ. Δασκαλόπουλος; Έχουν μετατραπεί μήπως σε μίσθαρνα όργανα του Γ. Παπανδρέου; Ακόμη όμως κι αυτό να συμβαίνει, πώς μπορούν να αποδοθούν σε δάκτυλο του ΠΑΣΟΚ οι δηλώσεις υπουργών, βουλευτών και κορυφαίων στελεχών της Ν.Δ., ακόμη και του υπουργού Εθνικής Οικονομίας; Πράσινα παπαγαλάκια είναι κι αυτοί όταν διαπίστωναν και συνεχίζουν να διαπιστώνουν το «κακό» που επέρχεται;

Καλό λοιπόν το σποτ, πολύ καλό ως δημιουργικό εύρημα και τεχνικά άρτιο, αλλά έχει ένα βασικό μειονέκτημα. Προσπαθεί να διαστρεβλώσει βάναυσα την αλήθεια, η οποία είναι κοινή για όλους. Από αυτή την άποψη, της πολιτικής στόχευσης δηλαδή, αποτυγχάνει, καθώς έρχεται σε ευθεία αντίθεση με την πραγματικότητα. Εκτός από πολιτικά, είναι και επικοινωνιακά λάθος να προσπαθείς να εμφανιστείς εσύ, η κυβέρνηση, ως η μόνη κατέχουσα την αλήθεια, όταν είναι εδραία η πεποίθηση της συντριπτικής πλειοψηφίας των πολιτών, ακόμη και των οπαδών της Ν.Δ., ότι την αλήθεια τη λένε τα παπαγαλάκια.

Δημιουργείς ένα πλατύ μέτωπο αντίθεσης, το οποίο μάλιστα το αντιμετωπίζεις απαξιωτικά, χαρακτηρίζοντάς το «παπαγαλάκι». Κινδυνεύει, μάλιστα, να γυρίσει και μπούμερανγκ. Εάν αντιμετωπιστεί με χαλαρή διάθεση, το πολύ πολύ να ειπωθεί το γνωστό παιδικό άσμα «σκασίλα μου μεγάλη και δέκα παπαγάλοι».

Σε διαφορετική περίπτωση, μπορεί να γίνει σκωπτικό σύνθημα «καλύτερα παπαγαλάκι, παρά με τον Κωστάκη», όπως είχε γίνει με το παπάκι και τον Μητσοτάκη. Ή ακόμη κάποιος που θα ήθελε να το αντιμετωπίσει με πιο σοβαρό τρόπο θα μπορούσε να πει: «Εντάξει τα... «Πουλιά» του Χίτσκοκ τα είδαμε (αφού η εφόρμηση των παπαγαλακίων θυμίζει την ομώνυμη ταινία του διάσημου Βρετανού σκηνοθέτη), το (κυβερνητικό) έργο της Ν.Δ. πότε θα το δούμε;».

Αυτό είναι και το πρόβλημα και αυτό θα κριθεί στις 7 Ιουνίου. Και δυστυχώς για την κυβέρνηση οι ψιττακοί δεν ψηφίζουν. Μόνο κρώζουν, και μάλιστα κακόηχα...