Φελνίκος

Eυτυχώς ο Κ. Καραμανλής ξεπέρασε τον «πειρασμό» της άμεσης προσφυγής στις κάλπες.

Εάν στο όνομα ενός ακατανόητου «τσαμπουκά» προκήρυσσε εκλογές, όπως διάφοροι ανεύθυνοι και πολιτικά κρετίνοι τον προέτρεπαν, δεν θα ζημίωνε μόνον τη χώρα, αλλά θα οδηγούσε σε αυτοκτονία τη συντηρητική παράταξη, ενώ ο ίδιος δεν θα απέφευγε τον λιθοβολισμό.

Ευτυχώς για όλους, πρυτάνευσαν η σύνεση και η σοβαρότητα. Πραγματικά αξίζει έπαινος σε όσους τον συνεβούλευσαν ορθά. Μεσούσης της, μεγαλύτερης μεταπολεμικά, διεθνούς οικονομικής κρίσης, θα ήταν έγκλημα η χώρα να περιπέσει σε ακυβερνησία για τουλάχιστον τρεις μήνες, καθώς -όπως δείχνουν όλες οι δημοσκοπήσεις- είναι πολύ δύσκολο με τα σημερινά δεδομένα να σχηματιστεί αυτοδύναμη κυβέρνηση.

Αφού, λοιπόν, το σενάριο των πρόωρων εκλογών δεν ευδοκίμησε, ας δούμε πώς διαμορφώνεται εφεξής το πολιτικό τοπίο. Οι εσωτερικές (σε κόμμα και κυβέρνηση) παρεμβάσεις του Κ. Καραμανλή δείχνουν ότι αποκαθιστούν καταρχήν και εν μέρει το τρωθέν πρωθυπουργικό προφίλ.

Αυτό είναι λογικό να ανεβάζει την κομματική συσπείρωση της Ν.Δ. Oπότε, λογικά στις επόμενες δημοσκοπήσεις αναμένεται να κλείσει η ψαλίδα της διαφοράς από το ΠΑΣΟΚ, που είχε φτάσει να ξεπερνά και τις δύο μονάδες.

Η πλειονότητα των αναλυτών και δημοσκόπων υποστηρίζει, πάντως, ότι η άνοδος της κομματικής συσπείρωσης της Ν.Δ. δεν είναι ικανή να ανατρέψει τη δημιουργηθείσα υπέρ του ΠΑΣΟΚ διαφορά. Ενδεχομένως, θα την περιορίσει κατά μισή μονάδα. Ο λόγος είναι ότι έχει ανέβει πολύ η κομματική συσπείρωση του ΠΑΣΟΚ, ενώ έχει αλλάξει και η ψυχολογία των οπαδών του. Κάτι που αποτυπώνεται στην παράσταση νίκης. Πλέον, ολοένα και περισσότεροι είναι αυτοί που προβλέπουν ότι το ΠΑΣΟΚ πιθανότατα θα αναδειχθεί νικητής από τις κάλπες.

Αυτό το εύρημα είναι καταλυτικό για το κλίμα που διαμορφώνεται και το οποίο ταυτόχρονα διαμορφώνει της πολιτικές εξελίξεις. Έχει πολύ ισχυρότερη επίδραση από την καταλληλότητα για πρωθυπουργία, όπου συνεχίζει μεν να προηγείται ο Κ. Καραμανλής, αλλά πλέον αρχίζει να νιώθει στην πλάτη του την καυτή ανάσα του Γ. Παπανδρέου, ο οποίος μάλιστα τον ξεπερνά σε ορισμένα από τα χαρακτηριστικά που συνεκτιμούν οι πολίτες ως αρετές σε έναν πολιτικό για να τον προτιμήσουν ως πρωθυπουργό.Τούτων δοθέντων, οι επόμενες δημοσκοπήσεις θα εμπεριέχουν αρκετή δόση αληθείας και θα αποτυπώνουν με καθαρό τρόπο την κοινωνική και πολιτική πραγματικότητα εάν καταγράφουν τα εξής:

Πρώτον, η Ν.Δ. ανεβάζει την κομματική της συσπείρωση.

Δεύτερον, μειώνει τη διαφορά από το ΠΑΣΟΚ.

Τρίτον, διατηρείται το προβάδισμα του ΠΑΣΟΚ, διότι έχει ανέβει η δική του κομματική συσπείρωση αφενός λόγω των σφαλμάτων της κυβέρνησης και αφετέρου επειδή βελτιώνονται οι επιδόσεις του Γ. Παπανδρέου ως υποψήφιου πρωθυπουργού, αλλά και λόγω του ότι το τελευταίο διάστημα έχουν μειωθεί σημαντικά τα φαινόμενα εσωστρέφειας και κομματικής απείθειας στο κόμμα της αξιωματικής αντιπολίτευσης.

Τέταρτον, τα σκάνδαλα, η οικονομική δυσπραγία και η ανασφάλεια των πολιτών για τα επερχόμενα είναι οι βασικές πληγές για την κυβέρνηση. Εξ αντανακλάσεως, όσο φθείρεται ο ένας κυβερνητικός πόλος εξουσίας, τόσο ενισχύεται ο άλλος, και εν προκειμένω το ΠΑΣΟΚ.

Πέμπτον, οι ροές ψηφοφόρων μεταξύ Ν.Δ. και ΠΑΣΟΚ παραμένουν πλεονασματικές για το δεύτερο. Είναι περισσότεροι αυτοί που πάνε από τη Ν.Δ. προς το ΠΑΣΟΚ και λιγότεροι αυτοί τους οποίους κερδίζει η Ν.Δ. από το ΠΑΣΟΚ.

Έκτον, η παράσταση νίκης λόγω της συνολικότερης αλλαγής ψυχολογίας σμικρύνεται εντυπωσιακά. Η Ν.Δ. διατηρεί μεν το προβάδισμα, αλλά το ΠΑΣΟΚ αρχίζει και διαμορφώνει «αέρα» νικητή.

Έβδομον, η κατάσταση μεταξύ ΠΑΣΟΚ και ψηφοφόρων της Αριστεράς -και ιδιαίτερα του ΣΥΡΙΖΑ- παραμένει ρευστή. Το ΠΑΣΟΚ ξανακερδίζει απογοητευμένους οπαδούς του. Όμως, όσο ενδυναμώνεται η προοπτική να είναι αυτό πρώτο κόμμα, τόσο τα ποσοστά του ΣΥΡΙΖΑ φθίνουν. Και θα συνεχίσουν να φθίνουν, όσο ο ΣΥΡΙΖΑ αποφεύγει όπως ο διάολος το λιβάνι τον «κυβερνητικό ιό». Μάλιστα, το πιθανότερο είναι στις κάλπες να πληρώσει ακριβά το τίμημα, καθώς αυτοί που σήμερα τον προτιμούν -αλλά θέτουν ως προτεραιότητα την απομάκρυνση της κυβέρνησης- θα πάνε στο ΠΑΣΟΚ, η εναλλακτική ψήφος διαμαρτυρίας έχει τώρα και άλλον φορέα υποδοχής, τους Οικολόγους-Πράσινους, ενώ η γενική αντισυστημική ψήφος μπορεί να διοχετευθεί στο ΚΚΕ, που εμφανίζεται περισσότερο συνεπές και δεν αμφιταλαντεύεται μεταξύ κυβερνητισμού και αντικυβερνητισμού.

Όγδοον, ο ΛΑΟΣ του Γ. Καρατζαφέρη πριμοδοτείται από τα φαινόμενα αστάθειας της κυβέρνησης και αργά αλλά σταθερά γίνεται συλλεκτήρας της δυσαρέσκειας του πυρήνα της «σκληρής Δεξιάς» και ιδιαίτερα αυτών που, αν και ανήκουν στα φτωχά και λαϊκά στρώματα, εμφορούνται από τις παραδοσιακές αξίες της συντηρητικής παράταξης.

Και ένατον, στη σύγκριση μεταξύ Κ. Καραμανλή και Γ. Παπανδρέου, ο αρχηγός της αξιωματικής αντιπολίτευσης όχι μόνο εμφανίζεται βελτιωμένος, αλλά και θα κερδίζει συνεχώς έδαφος τόσο στο επίπεδο της δημοφιλίας όσο και στα απαραίτητα πρωθυπουργικά χαρακτηριστικά.

Οι δημοσκοπήσεις, λοιπόν, που θα έλθουν θα αποτυπώνουν αυτές τις τάσεις, επειδή αυτή είναι η «φωτογραφία της στιγμής», όπως την προσλαμβάνουν οι πολίτες. Σίγουρα δεν είναι το προβάδισμα του ΠΑΣΟΚ μια παγιωμένη τάση. Αφ’ ης στιγμής προκύπτει ως αντίδραση στην αρνητική εικόνα της κυβέρνησης, μπορεί να ανατραπεί. Για να παγιωθεί η τάση υπέρ του ΠΑΣΟΚ, θα πρέπει το προβάδισμά του να ενισχύεται και από θετικές προσλαμβάνουσες. Η νέα στρατηγική της Χαρ. Τρικούπη και προσωπικά του Γ. Παπανδρέου φαίνεται ότι κινείται προς αυτήν την κατεύθυνση.

Ο νηφάλιος λόγος, οι συγκεκριμένες προτάσεις, το αίσθημα ασφάλειας συντείνουν στη δημιουργία ρεύματος θετικής ψήφου. Μάλιστα, αυτή υποβοηθείται και από τη διεθνή χρηματοπιστωτική κρίση, που ξανακάνει τις σοσιαλδημοκρατικές προτάσεις ελκυστικές, τόσο στην οικονομία όσο και στην πολιτική.

Εάν όλα τα παραπάνω είναι σωστά, τότε είναι λάθος η πολιτική αντίδραση του Κ. Καραμανλή. Η αποφυγή της πρόωρης κάλπης ήταν σωστή κατά το ήμισυ. Δεν μπορούσε να πάει σε εκλογές για να λύσει τα προβλήματα που έχει με τον Τατούλη, τον Πολύδωρα, τον Γιαννόπουλο, τον Μανώλη, τον Δαϊλάκη και τους άλλους βουλευτές. Οι εκλογές χρειάζονται ισχυρά διλήμματα, ένα κεντρικό διακύβευμα, κάποιον «εχθρό». Μόνο γέλια θα προκαλούσε το δίλημμα «εγώ ή ο Τατούλης» και, βέβαια, η τιμωρία θα ήταν σκληρή.

Τα φαινόμενα δυσλειτουργίας, με τις ανοιχτές διαφωνίες, τους αντάρτες βουλευτές και την εμφάνιση του πρωθυπουργού στη ΔΕΘ, ήταν οι αγωγοί που έφεραν στην επιφάνεια την υποβόσκουσα και εκτεταμένη κοινωνική δυσαρέσκεια. Δεν είναι τα προβλήματα συμπεριφοράς που προκαλούν την αιμορραγία στην κυβέρνηση, είναι η πολιτική της. Οι συμπεριφορές δίνουν την ευκαιρία για να εκδηλωθεί το πρόβλημα. Όσο λοιπόν ο Κ. Καραμανλής επιμένει να εντοπίζει το πρόβλημα στις συμπεριφορές, τόσο θα χάνει. Προσώρας, μπορεί να ηρεμήσει τα πράγματα, αλλά αργότερα θα επανέλθουν με μεγαλύτερη ένταση.

Μάλιστα, κάνει και άλλο ένα λάθος. Προσπαθεί να εξαφανίσει τα προβλήματα, βαφτίζοντάς τα παραπολιτική, ενώ -όπως υποστηρίζει- πρέπει να επικεντρωθούμε στην πολιτική. Το Βατοπέδι, η φορολογία, τα τεκμήρια, η ΔΕΗ, ο Γ. Βουλγαράκης δεν είναι παραπολιτικά παίγνια, είναι βαθύτατα πολιτικά προβλήματα. Οι διαφωνίες των βουλευτών του, όλων όσοι συλλήβδην έχουν χαρακτηριστεί «αντάρτες», επικεντρώνονται πρωτίστως σ’ αυτά. Όταν ψέγουν συμπεριφορές υπουργών, δεν το κάνουν επειδή δεν τους αρέσει η φάτσα των υπουργών ή των συνεργατών του πρωθυπουργού, αλλά επειδή είναι φορείς πολιτικών και αντιλήψεων που δεν συνάδουν είτε με το πρόγραμμα είτε με τον αξιακό κώδικα της συντηρητικής παράταξης, αυτόν που ο ίδιος ο πρωθυπουργός συνόψισε στις φράσεις «σεμνά και ταπεινά» και «πόλεμος με τους νταβατζήδες».

Αν, λοιπόν, η κομματική συσπείρωση είναι το πρώτο μισό βήμα, αυτό θα πρέπει να συμπληρωθεί και από άλλο ένα. Την αλλαγή πολιτικής. Όσο ο Κ. Καραμανλής επιμένει στην ίδια πολιτική, κυρίως στον χώρο της οικονομίας, δεν μπορεί να δημιουργήσει «εχθρό». Οι λεγόμενες μεταρρυθμίσεις έπαψαν να είναι ισχυρό διακύβευμα. Θα έλεγα, μάλιστα, ότι γίνονται και «βαρίδι» για την κυβέρνηση. Συγκεντρώνουν, βοηθούσης και της χρηματοπιστωτικής κρίσης, ολοένα και λιγότερους οπαδούς.

Η αλλαγή πολιτικής δεν μπορεί, όμως, να γίνει με τους ίδιους υπουργούς. Ένας ριζικός ανασχηματισμός μπορεί να δικαιολογήσει και την αλλαγή πολιτικής και να δημιουργήσει τον απαραίτητο «εχθρό». Τότε μπορεί να αντιμετωπίσει και τους αντάρτες από θέση ισχύος. Μπορεί, αν συνεχίσουν να προβάλλουν «παραπολιτικά» εμπόδια, να τους καταγγείλει ότι υπονομεύουν τη νέα πολιτική του και να πάει σε πρόωρες εκλογές.

Αν συνεχίσει να πολιτεύεται απλώς με «τσαμπουκά», κάποια στιγμή θα δει ότι αυτός δεν περνά. Όσο συνεχίζει στο ίδιο μοτίβο, τόσο θα ενισχύεται η εντύπωση ότι έχουμε μια «κυβέρνηση παρέας» και όχι μια κυβέρνηση Νέας Δημοκρατίας. Κι αυτό είναι ολέθριο για τον ίδιο, την κυβέρνησή του, αλλά και για το σύνολο της συντηρητικής παράταξης.

Το γινάτι δεν είναι καλός σύμβουλος στην πολιτική. Μάλιστα, όπως λέει και ο λαός μας, βγάζει και μάτι.