Φελνίκος

Tο φετινό παράξενο καλοκαίρι τελείωσε και μαζί η χαλαρότητα που συνεπάγονται τα μπάνια του λαού.

Το φθινόπωρο που ξεκινά αναμένεται να είναι το πιο καυτό από τη μεταπολίτευση και εντεύθεν. Η πιθανότητα να έχουμε και «ριγέ μπλουζάκια», ανάλογα με αυτά του Τορίνο της δεκαετίας του '70, είναι λίαν ισχυρή.

Η κοινωνία, παρά τη βίαιη προσαρμογή της στη νέα πραγματικότητα που δημιούργησαν τα άκρως περιοριστικά μέτρα, είναι αλήθεια ότι αντέδρασε συγκρατημένα. Δεν είναι σίγουρον, όμως, ότι το ίδιο θα πράξει και εφεξής. Εάν δεν λάβει απτά «μηνύματα» ότι οι θυσίες της όντως πιάνουν τόπο και ότι δεν θα υπάρξουν νέα μέτρα και νέα αφαίμαξη μισθών και συντάξεων, είναι λίαν πιθανό να παρασυρθεί από τη λαϊκίστικη ρητορεία δυνάμεων της αντιπολίτευσης και να κάνει πολύ δύσκολη τη ζωή της κυβερνήσεως.

Μάλιστα στον κύκλο της έντασης, που ορισμένοι θέλουν ν’ ανοίγει από τον Σεπτέμβριο κιόλας, ελλοχεύει ο κίνδυνος να έχουμε εξτρεμιστικές πρακτικές ή ακόμη και προβοκατόρικες ενέργειες, που ενδεχομένως θα μας οδηγήσουν σε επικίνδυνες για την πολιτική και οικονομική σταθερότητα ατραπούς.

Η κυβέρνηση λοιπόν θα πρέπει να προετοιμάζεται για τα χειρότερα, καθώς είναι πολλές οι σπίθες που μπορούν να βάλουν φωτιά στον κάμπο. Από την ανεργία και την ακρίβεια μέχρι το κλείσιμο των μικρομεσαίων επιχειρήσεων και την πιστωτική ασφυξία. Από τους πληττόμενους συνταξιούχους και δημοσίους υπαλλήλους μέχρι τη χειμαζόμενη μεσαία τάξη και τη σχολάζουσα νεολαία. Από την αμπελοφιλοσοφούσα διανόηση μέχρι τη νεοπλουτίστικη και χωρίς αρχές επιχειρηματικοεκδοτική ελίτ. Από την αυξανόμενη εγκληματικότητα μέχρι τη μεταναστευτική χειροβομβίδα. Από τα «αναβράζοντα δισκία» κοινωνικής και επαγγελματικής δράσης, τα συνδικάτα, μέχρι την παρακμιακή πολιτική τάξη τόσον της Αριστεράς όσον και της Δεξιάς.

Όταν συγκεντρώνονται τόσα πολλά φρύγανα και υπάρχει γενικευμένο κλίμα απαξίας, μελαγχολίας και θυμού, αρκεί μια «στραβή», ένα τυχαίο γεγονός, για να τιναχτούν όλα στον αέρα και η χώρα να περιέλθει σε αδιέξοδο στην πιο κρίσιμη στιγμή των τελευταίων δεκαετιών.

Εάν αυτό ήθελε συμβεί, τότε όχι από την επιτήρηση της τρόικας δεν θα βγούμε, αλλά θα μετατραπούμε και σε Σπιναλόγκα της Ευρώπης. Κι αυτό δεν πρέπει να συμβεί. Όλες οι ψύχραιμες και νηφάλιες δυνάμεις της χώρας θα πρέπει να συμπήξουν μέτωπο προκειμένου να διατηρηθούν η πολιτική και οικονομική σταθερότητα και η κοινωνική γαλήνη.

Εάν κυριαρχήσουν οι μικροκομματικές και συντεχνιακές λογικές, θα χαθεί και το δημοσιονομικό όφελος που υπήρξε από την περιοριστική πολιτική. Όσες δυνάμεις συντάχθηκαν με την ανάγκη του μνημονίου, όχι μόνον για λόγους δημοσιονομικής ευταξίας αλλά και για να γίνουν οι αλλαγές και μεταρρυθμίσεις που από χρόνου μακρού έπρεπε να έχουν γίνει στη χώρα, θα πρέπει να απαντήσουν στις «αντιμνημονιακές» δυνάμεις που -ανεξαρτήτως πολιτικών και ιδεολογικών διαφορών- οργανώνονται.

Και η οργάνωση αυτού του μετώπου δεν είναι έργο και ευθύνη μόνον της κυβερνήσεως, είναι και όλων όσοι επηρεάζουν ή μπορούν να επηρεάσουν τον δημόσιο βίο.

Όσοι από τον χώρο της πολιτικής, των επιχειρήσεων, των μέσων ενημέρωσης, της Αυτοδιοίκησης, της επιστήμης, της τέχνης, της εργασίας συμφωνούν ότι η χώρα θα πρέπει να σταματήσει να ζει πάνω από τις δυνάμεις της, να διακόψει οτιδήποτε αρνητικό τη συνδέει με το παρελθόν, να ανασυγκροτηθεί παραγωγικά, να εκσυγχρονιστεί διοικητικά, να αναμορφωθεί πολιτικά, να συνεχίσει να είναι μέλος της Ευρωπαϊκής Ένωσης, να προχωρήσει με θάρρος στις κοινωνικές, πολιτικές και οικονομικές αλλαγές που απαιτούνται προκειμένου να μην αφανιστεί το έθνος από το δημόσιο χρέος και τα ελλείμματα.

Όλοι αυτοί θα πρέπει να συγκροτήσουν ένα πλατύ μέτωπο-απάντηση στους αντιμνημονιακούς, οι οποίοι, εκτός από το καταγγέλλουν γενικώς το μνημόνιο και να αναθεματίζουν την τρόικα, δεν έχουν σχεδόν τίποτε να αντιπροτείνουν.

Δεν μπορεί η χώρα να συνεχίζει να τρώει τις σάρκες της διαπληκτιζόμενη για το αν έπρεπε να κηρύξουμε πτώχευση και να χρεοκοπήσουμε ή να δανειστούμε τα λεφτά από την τρόικα. Δεν μπορεί να θέλουμε τα λεφτά, αλλά όχι και τους όρους των δανειστών μας. Το κεφάλαιο αυτό έκλεισε. Η χώρα δανείστηκε από την τρόικα και μπήκε υπό την επιτήρησή της. Το πρόβλημα είναι από δω και πέρα τι κάνουμε. Όχι τι δεν έγινε καλά. Αυτό θα το εκτιμήσουν οι πολίτες στις κάλπες. Και μπορούν να το εκτιμούν και καθημερινά. Όμως, η καραμέλα του αντιμνημονιακού μετώπου πρέπει να σταματήσει.

Αν καταγγείλουμε το μνημόνιο, η χώρα θα χρεοκοπήσει την ίδια κιόλας στιγμή. Και οι πρώτοι που θα την πληρώσουν θα είναι οι εργαζόμενοι, οι συνταξιούχοι, τα λαϊκά στρώματα, αυτοί δηλαδή που καλούνται να πυκνώσουν τις τάξεις των αντιμνημονιακών. Το πρόβλημα λοιπόν δεν είναι το μνημόνιο, αλλά το τι κάνουμε. Και για να κερδίσουν οι «μνήμονες» τη μάχη με τους «αμνήμονες», θα πρέπει να επιδείξουν έργο. Μόνον με πράξεις μπορούν να νικηθούν τα λόγια, και δη ο λαϊκισμός και οι σοφιστείες.

Αν οι «μνήμονες» δεν έχουν πρακτικά αποτελέσματα που να πιστοποιήσουν την αναγκαιότητα και τη χρησιμότητα του μνημονίου και των μέτρων, θα ηττηθούν.

Και εδώ είναι η μεγάλη ευθύνη της κυβέρνησης, αφού αυτή ασκεί πρωτίστως την οικονομική και κοινωνική πολιτική. Αν μέχρι τέλους του έτους όντως δεν παρθούν νέα μέτρα, εάν υπάρξουν πολιτικές στήριξης των μικρών και μεσαίων επιχειρήσεων, εάν έχουμε κοινωνικά μέτρα υπέρ των οικονομικά ασθενέστερων, εάν εκτελεστεί απαρέγκλιτα ο προϋπολογισμός, εάν υλοποιηθούν οι δημοσιονομικοί στόχοι του μνημονίου, εάν -και το κυριότερο- αντιμετωπιστεί η ακρίβεια, συγκρατηθεί η ανεργία και υπάρξουν αναπτυξιακά προγράμματα, τότε η πρώτη μάχη, του 2010, θα έχει κερδηθεί.

Για να συμβεί όμως αυτό, θα πρέπει η κυβέρνηση να επικεντρωθεί στο έργο της, και όχι να τυρβάζει περί ανασχηματισμό, υπερυπουργούς και λοιπές ηλιθιότητες, τα οποία ειρήσθω εν παρόδω ουδόλως απασχολούν τον πρωθυπουργό, τουλάχιστον με τη μορφή, το περιεχόμενο και την ένταση που αποτυπώνονται στις «πληροφορίες» και τα ρεπορτάζ των μέσων ενημέρωσης.

Αντί οι υπουργοί, οι υφυπουργοί και άλλα κυβερνητικά ή κρατικά στελέχη να αγχώνονται για ρόλους και οφίτσια και να σπερμολογούν ασύστολα, καλόν θα ήταν να μαζέψουν έσοδα, να διοχετεύσουν χρήμα στην αγορά, να φροντίσουν να πέσουν οι τιμές αγαθών και υπηρεσιών, να περιορίσουν την εγκληματικότητα, να αρχίσει η σχολική χρονιά χωρίς προβλήματα, να μην ξαναβγούν οι αγρότες στους δρόμους, να έλθουν επενδύσεις, να μαζευτούν οι δαπάνες, να, να, να… όλα αυτά τέλος πάντων, τα οποία όλο λένε ότι θα κάνουν και όλο το αναβάλλουν.

Και βέβαια να φροντίσουν να αλλάξουν το κλίμα. Αντί να ολοφύρονται κι αυτοί μαζί με τους αντιμνημονιακούς για το κακό που μας βρήκε με την τρόικα, θα ήταν προτιμότερο και θα προσέφεραν μεγάλη υπηρεσία στη χώρα, την κυβέρνηση και την παράταξή τους εάν προέβαλλαν τα όντως πολλά θετικά που έχουν γίνει σε 10 μήνες. Αντί να αιμοδοτούν τη μελαγχολία, θα ήταν καλύτερα να προσπαθήσουν να τονώσουν το ηθικό των Ελλήνων με το γεγονός ότι η διεθνής εικόνα της χώρας αλλάζει. Από μαύρο πρόβατο της Ε.Ε. που ήμασταν πριν από δύο μήνες, οι εταίροι μας δεν φείδονται πλέον ακόμη και επαίνων. Κι όλα αυτά όχι για να βλογήσουν τα γένια τους, αλλά και να ανθήσει ένα έστω αμυδρό χαμόγελο αισιοδοξίας.

Η νέα περίοδος που ξεκινά θα έχει -ως φαίνεται- βασικό στοιχείο αντιπαράθεσης το μνημόνιο. Το αντιμνημονιακό μπλοκ σχηματίζεται και θα αξιοποιήσει τις περιφερειακές εκλογές για να δείξει τη δύναμή του. Η ανάγκη να δημιουργηθεί και μνημονιακό μέτωπο προκύπτει ως ανάγκη. Όχι για τις περιφερειακές εκλογές, αλλά για το αύριο της χώρας.

Η σύγκρουση ανάμεσα στους «μνήμονες» και τους «αμνήμονες» είναι αναπόφευκτη επειδή είναι αδήριτη η ανάγκη να κάνει η χώρα το μεγάλο βήμα προς τα εμπρός. Θα συγκρουστούν το χθες με το αύριο, το παρελθόν με το μέλλον. Η υστερία να μείνουν τα πράγματα ως έχουν και η αναγκαιότητα να αλλάξουν όλα εκ βάθρων. Η ανασφάλεια και ο φόβος με το ρίσκο και την ελπίδα. Η Ελλάδα της μεταπολίτευσης και η Ελλάδα μετά τη μεταπολίτευση. Η αταξία με την ευταξία. Η ασχήμια με την καλαισθησία. Το κλεπτοκρατικό σύστημα με την αξιοσύνη. Το κομματικό κράτος με την ισονομία και την ισοπολιτεία. Η ατιμωρησία με τη λογοδοσία. Τα επιδόματα με τους μισθούς. Το ραχάτι με την εργασία. Η καθυστέρηση με την πρόοδο. Ο μικροελλαδιτισμός με τον ευρωπαϊσμό. Ο εθνικισμός με τον νέο πατριωτισμό. Η μάχη ανάμεσα στους μνήμονες και τους αμνήμονες είναι η σημερινή έκφραση του διαρκούς πολέμου για το παρελθόν και το παρόν.

Σε καμία περίπτωση δεν υποστηρίζω ότι η σημερινή κυβέρνηση βρίσκεται οπωσδήποτε στο στρατόπεδο των μνημόνων. Η συγκυρία την έφερε να είναι αυτή που σε επίπεδο διακυβέρνησης πρέπει να είναι εμπροσθοφυλακή σ’ αυτή τη μάχη. Μέλλει να αποδειχθεί αν μπορεί να τη διεξαγάγει με επιτυχία. Σίγουρα, πάντως, θέλει να τη δώσει ο πρωθυπουργός. Και τη δίνει.

Αν θα τη φέρει εις πέρας με επιτυχία εξαρτάται από το σχέδιο που έχει και από τις δυνάμεις που στρατεύει και κινητοποιεί. Αν δεν τα καταφέρει, θα αναλάβουν άλλοι να συνεχίσουν το έργο του…